THE COMING OF (BWS’s) CONAN THE BARBARIAN!

Συμπλήρωνα τον δωδέκατο χρόνο της ηλικίας μου εκείνη τη μακρινή άνοιξη του 1978, όταν συνάντησα για πρώτη φορά τον μακρυμάλλη Κιμμέριο. Τον αντίκρισα σε όλη του την μεγαλοπρέπεια, με το γυμνό ξίφος στο υψωμένο χέρι, σε ένα μαγικό καλειδοσκόπιο που ένωνε τις αντανακλάσεις παράλληλων κόσμων. Την μαθητική δική μου εικόνα σε κάποιο διάλειμμα των γυμνασιακών μου υποχρεώσεων στην μικρή, επαρχιακή πόλη που μεγάλωσα, και την εικόνα του πολεμιστή στην άσβεστη πυρά της μάχης, κάπου στα σύνορα του Βάναχάιμ με την Ασγάρδη!

Εντυπωσιάστηκα! Ο νέος ήρωας δεν έμοιαζε με κανέναν άλλο πρωταγωνιστή των εικονογραφημένων περιοδικών που τότε γνώριζα, ενώ ταυτόχρονα αποτελούσε την φυσική συνέχεια του οικείου κόσμου των ιστοριών της παιδικής μου ηλικίας. 

Οι 19 σελίδες της ελληνικής έκδοσης του 1978, αν και κακοτυπωμένες και κακομεταφρασμένες, ξεχείλιζαν από την ίδια μυθολογική αύρα που διαπερνούσε και την αυθεντική αμερικανική έκδοση του 1970. Το βάρβαρο σπαθί του Κόναν υπαινισσόταν μια ανήκουστη συγγένεια των εννοιών του «πολιτισμού» και του «εκφυλισμού», που ως αιρετική υποβολή έμελλε να επηρεάσει όχι μόνον εμένα αλλά και αναρίθμητους άλλους συνομήλικούς μου σε όλο τον «πολιτισμένο» κόσμο.

Ο μυθιστορηματικός Κόναν είχε ήδη διαγράψει μια μεγάλη πορεία ξεκινώντας από την κωμόπολη Cross Plains του Τέξας που έζησε ο δημιουργός του, μέχρι το ιστορικό κόμικ της Marvel και την πανηγυρική είσοδό του στη μαζική κουλτούρα. Μεσολάβησε ένας παγκόσμιος πόλεμος και πολλά χρόνια ανακατατάξεων των ιδεών από τα πρωτότυπα κείμενα του Robert E. Howard για το pulp περιοδικό Weird Tales της δεκαετίας του ’30 έως τις επανεκδόσεις της Arkham House και της Gnome Press των 40s και των 50s, και έως τις ιερόσυλες φιλολογικές παρεμβάσεις του L. Sprague de Camp και τα εμβληματικά εξώφυλλα του Frank Frazetta για τα paperback της Lancer Books της δεκαετίας του ’60. Και η καθολική αναγνώριση της δεκαετίας του ’70 επιτεύχθηκε σταδιακά και μάλλον απρόσμενα για τα εχθρικά, κοινωνικά πρότυπα του μεταμοντέρνου κόσμου.

Η ιδέα για το κόμικ ήταν του εκδότη και συγγραφέα της Marvel, Roy Thomas, αλλά αυτό που πραγματικά διαφοροποιούσε το έντυπο από την πληθώρα των άλλων περιοδικών της εποχής, ήταν το σχέδιο του Barry Smith. Που παρεμπιπτόντως, του ανέθεσαν το έργο επειδή ήταν τότε πρωτάρης, άγνωστος και με λιγοστές απαιτήσεις. 

Ο νεαρός Κόναν του Barry Smith ήταν πολύ διαφορετικός από τον ανίκητο αλλά κτηνώδη βάρβαρο του Frazetta. Όμορφος, ευλύγιστος, λεπτός. Στο πρώτο τεύχος, η καλλιτεχνική σκιά του Jack Kirby ήταν ακόμη ολοφάνερη στο δυναμικό ύφος αφήγησης, αλλά ο περίτεχνος και καλαίσθητος τρόπος που σκίτσαρε ο νεαρός Άγγλος ήδη παρέπεμπε στα μεγάλα, παρελθόντα πολιτισμικά κινήματα των εικαστικών τεχνών. Η προσήλωση στη λεπτομέρεια, ο νατουραλισμός και τα διακοσμητικά μοτίβα της Art Nouveau και της τεχνοτροπίας των Προραφαηλιτών, επισφράγιζαν μια ζωγραφική άποψη που θα κορυφωνόταν δέκα χρόνια αργότερα με τον ανυπέρβλητο Τελευταίο Ατλάντιο.

Η επίδραση που, μέσω μιας λανθάνουσας ψυχολογικής λειτουργίας, άσκησε ο Κόναν του Μπάρυ Σμίθ στην πρώτη διαμόρφωση της κοσμοθεωρίας μου, υπήρξε καταλυτική. Ενεργοποίησε τον κυκεώνα του προσωπικού μου ασυνείδητου, φθάνοντας στα βάθη των κληρονομημένων αρχέγονων παραστάσεων όπου ενοικούν οι αρχαίοι θεοί της φαντασίας. Με παρέσυρε στο επικό Heavy Metal της εφηβείας μου. Αισθητικοποίησε τον Ευγενή Βάρβαρο και θεμελίωσε τον Νιτσεϊκό πυρήνα της νεανικής ιδεολογίας μου. 

Και αργότερα, μαζί με τους Ιππότες των Προραφαηλιτών, εξόπλισε τον υπεροπτικό δογματισμό της ανώτερης Αισθητικής μου.

 

  

  

Φόρος Τιμής: 50 χρόνια Conan του Barry Windsor-Smith. Οκτώβριος 1970 - Οκτώβριος 2020.

Τα εξώφυλλα: Το πρώτο τεύχος του CONAN THE BARBARIAN (THE COMING OF CONAN!, Marvel Comics Group, Οκτώβριος 1970, έργο των Barry Smith και John Verpoorten). Το πρώτο τεύχος του ΚΟΝΑΝ Ο ΒΑΡΒΑΡΟΣ (Ο ΕΡΧΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΟΝΑΝ!, Kabanas Hellas, Φεβρουάριος - Μάϊος 1978, έργο των Gil Kane και John Romita, εξώφυλλο του τεύχους 31 της αμερικανικής έκδοσης). Και τα δυο τεύχη από τη συλλογή μου.

Το γλυπτό: Εντυπωσιακό έργο (1996) του παλαιού φίλου, Έλληνα γλύπτη Veleran, μετά από δική μου παρότρυνση και ανάθεση. Βασισμένο στον πίνακα του BWS, THE LAST ATLANTEAN (1981, pen and ink, watercolor).