8/1/23

ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ

Η πρώτη μου συνάντηση με τον Νίτσε έγινε στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ΄80. Ακόμη έχω στη βιβλιοθήκη μου τη Γέννηση της Τραγωδίας, το πρώτο βιβλίο που έγραψε, το πρώτο που διάβασα, κατάφορτο στα περιθώρια των σελίδων από τις σημειώσεις μου εκείνης της εποχής. Ο ενθουσιασμός μου, φανατισμός του νεοφώτιστου, υπήρξε γνήσιος και ανεξάντλητος. Δεν ισχυρίζομαι ότι τον κατανόησα από την αρχή, όμως η συγγένεια στην ιδιοσυγκρασία με οδήγησε στην σταδιακή εμβάθυνση των οραμάτων του, σφραγίζοντας την προσωπική μου κοσμοθέαση.

Οι βασικές αρχές και οι έννοιες της φιλοσοφίας του Νίτσε εμπλούτισαν το λογοτεχνικό λεξικό μου και διαμόρφωσαν το ιδεολογικό μου οπλοστάσιο: μεταστοιχείωση των αξιών, ελιτισμός, ιεραρχία και αληθινή αριστοκρατία, απέχθεια προς την αντιφυσική ισότητα και ομοιομορφία, επανεύρεση της εξατομίκευσης, καταγγελία των ηθικών συμβάσεων, απόρριψη των θρησκειών, κατάφαση προς τη ζωή και τον επίγειο κόσμο, θέληση για δύναμη, αιώνια επιστροφή, επιδίωξη της σύγκρουσης και της κυριαρχίας, συνεχής αγώνας για αυτο-υπέρβαση, επιθυμία για τον Υπεράνθρωπο.

Για χρόνια έτρεφα την ψευδαίσθηση πως ήμουν κι εγώ ένας από τους ευγενείς μαθητές του Ζαρατούστρα, παρανοώντας τον Ήλιο που συμβολίζει την «δωρήτρια αρετή», αλλά και το φίδι, σύμβολο της γνώσης, που τυλιγόταν γύρω από τον ήλιο. Νόμιζα πως αναγνώριζα πάνω μου, έστω και αμυδρά, τα πέντε σημάδια που χαρακτηρίζουν αυτούς που θα συμβάλλουν στην προετοιμασία για την έλευση του ανώτερου ανθρώπου. Και ως άξιος μαθητής, ανυπομονούσα για τη ρομφαία της κρίσης, το Μεγάλο Μεσημέρι, την αυτοκρατορία που θα διαρκέσει χίλια χρόνια.

Η μεταστοιχειωμένη Αρετή του Νίτσε είναι συνυφασμένη με την προσδοκία του Υπερανθρώπου και την περιφρόνηση προς τον υπάρχοντα ανθρώπινο τύπο. Όμως ο χρόνος περνά και η αποσύνθεση του πολιτισμού μας επιδεινώνεται. Αντί για το βελτιωμένο Υπερείδος, κυριαρχούν όλο και περισσότερο οι γέροι και οι κουρασμένοι, αυτοί «που η ψυχή τους είναι από το είδος των γυναικών και των δούλων».

Και φοβούμαι πως δεν είμαστε εμείς οι εκλεκτοί μαθητές ανάμεσα στους απλούς ανθρώπους, αλλά απλώς οι κανονικοί άνθρωποι ανάμεσα στους υπανθρώπους.

 

                                                                        



Ο πίνακας: Nietzsche and Madness, 1907-8. Από τον Ιταλό φουτουριστή Luigi Russolo (1885-1947).