1/12/24

Η ΗΘΙΚΗ ΤΩΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ

 «Ανάμεσα στους ανθρώπους, μεγαλείο έχουν μόνον

ο ποιητής, ο ιερέας και ο στρατιώτης.

Ο άνθρωπος που τραγουδά, ο άνθρωπος που ευλογεί,

ο άνθρωπος που θυσιάζει και θυσιάζεται.

                                           Οι υπόλοιποι είναι φτιαγμένοι για το μαστίγιο.»

Ο Μπωντλαίρ είναι μύστης και οραματιστής. Αντιλαμβάνεται την ανθρώπινη φύση στις πραγματικές της διαστάσεις και δίχως αναστολές ονοματίζει την αληθινή αριστοκρατία: τον ποιητή, τον ιερέα, τον στρατιώτη.

Όμως αρχικά, το τραγούδι, η ευλογία και η θυσία, σφυρηλατούν την ώριμη ανδρική ψυχή μέσα στα άδυτα του ασυνείδητου των αγοριών. Στο αλχημικό εργαστήριο της παιδικής ψυχής διυλίζονται τα αρχέτυπα του Βάρδου, του Μάγου και του Πολεμιστή. Αυτά τα τρία ενεργειακά στοιχεία συνδυάζονται κατάλληλα για την πλειονότητα των ανδρών, για να συγκροτήσουν την ενήλικη προσωπικότητα. Και για τους ελάχιστους επίλεκτους συνδυάζονται ιδανικά, για να συνθέσουν το αρχέτυπο του πρότυπου Βασιλιά.

Σε αυτό το μαγικό πλαίσιο, τα παιχνίδια αποτελούν ιδιαίτερα συμβολικά εργαλεία για την ενεργοποίηση των αρχετύπων και την πρόκληση πρωταρχικών εμπειριών που θα παραμείνουν σημαντικές σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Εισάγουν τα παιδιά στην τέχνη και την ομορφιά οικοδομώντας την αναγκαία γέφυρα μεταξύ της υπαρκτής και της ιδανικής μορφής. Δημιουργούν την πρώτη θεατρική αναπάρασταση του κόσμου σε μικρογραφία. Θέτουν βασικά διλήμματα απόρριψης ή αποδοχής. Και προβάλλουν πάνω στην υλική τους υπόσταση τις εξωτερικευμένες διαθέσεις και επιθυμίες των κατόχων τους, που αντανακλώνται και εσωτερικεύονται ξανά, ενισχύοντας τη ζωτική δύναμη της φαντασίας.

Στη σύγχρονη εποχή που στερείται μυητικών τελετουργιών, η ηθική των παιχνιδιών λειτουργεί και για τους ενήλικους ως αντίδοτο στο δηλητήριο του μετανεοτερικού κόσμου. Κι όπως μας υπενθυμίζει ο μεγάλος Γάλλος Ρομαντικός, η ανάρρωση είναι σαν μια επιστροφή στην παιδική ηλικία και η μεγαλοφυία έχει ανάγκη την παιδικότητα που οφείλουμε ως άνδρες να επανεύρουμε.

Γιατί πριν την επιβολή της ουτοπικής αριστοκρατίας που προσδοκούμε, πρέπει να αποδείξουμε ότι τουλάχιστον δεν είμαστε κατώτεροι από αυτούς που περιφρονούμε.

 

                                           

 

 

Εντός εισαγωγικών: Η αποσταγμένη αντίληψη του Μπωντλαίρ για την ανθρώπινη κοινωνία από τα Προσωπικά Ημερολόγια. Αφορισμός από την έκδοση «ΜΠΩΝΤΛΑΙΡ - Επιλογή από τα Journaux Intimes».

Ο πίνακας: Boys Playing on the Shore (1884), του Φινλανδού ζωγράφου Albert Edelfelt.

Morale du Joujou: Κείμενο του Charles Pierre Baudelaire (1853).

Σημειολογική παρατήρηση: Ο Μπωντλαίρ γεννήθηκε την ίδια χρονιά που πέθανε ο Ναπολέων Βοναπάρτης (1821).

Εκδόσεις Κλέος: Μια χαρακτηριστική σειρά βιβλίων. Το Μυστικό Ρόδο (Γουίλιαμ Μπάτλερ Γέητς), Μπραν Μακ Μορν (Ρόμπερτ Χάουαρντ), Κελτικό Λυκόφως (Γουίλιαμ Μπάτλερ Γέητς), Παραδοσιοκρατικός Σοσιαλισμός (Τζων Ράσκιν), Η Ηθική του Παιχνιδιού ενάντια στον κόσμο της νεωτερικότητας (Κάρολος Μπωντλαίρ, Sun Knight, Σταμάτης Μαμούτος).

Η Ηθική του Παιχνιδιού ενάντια στον κόσμο της νεωτερικότητας: Με την δική μου ταπεινή συμβολή έξι μικρών κειμένων για παλιά παιχνίδια.




1/9/24

THE D’ ANNUNZIAN CREED

«...μιλούσε χαμηλόφωνα, σαν ν’ αποκάλυπτε φοβερά μυστικά, σαν να έφερνε προφητείες από μακριά. Είχε δει ψηλά, μέσα στο αίμα, ένα απειλητικό χέρι και κατόπιν ένα μαύρο πέπλο και ύστερα ένα σπαθί και μια σάλπιγγα...»              

Με σπαθιά και σάλπιγγες, οι μεγάλοι εωσφορικοί άνδρες του πεπρωμένου εμφανίζονται στην ιστορία ως μεγάλοι εγωιστές. Γιατί είναι αντιδραστικοί επαναστάτες που δεν επιθυμούν την υποταγή στην βασιλεία των ουρανών αλλά την κυριαρχία στα ανυπότακτα βασίλεια της γης. Κι ότι κάνουν το κάνουν πρώτα για τη δική τους ευχαρίστηση κι έπειτα για να σφραγίσουν με τη δύναμη της θέλησης το μέλλον των επόμενων γενεών.

Ένας τέτοιος μεγάλος άνδρας υπήρξε ο Ιταλός Γκαμπριέλε Ντ’ Αννούντσιο, ο επιφανέστερος σημαιοφόρος του νιτσεϊκού γίγνεσθαι στον νεότερο ευρωπαϊκό πολιτισμό. Χορευτής μέσα στη μάχη. Απεσταλμένος του επερχόμενου Υπερανθρώπου. Ιδεαλιστής και αμοραλιστής, ποιητής και στρατιώτης, προφήτης και ηγέτης, πολεμικός ήρωας και αισθητιστής. Μύστης και ιεροκήρυκας της μυθολογίας και της αισθητικής του πολέμου.

Ο Γκαμπριέλε Ντ’ Αννούντσιο ήταν ενσαρκωμένος ο ίδιος ο πρωτογενής Βυρωνικός Ήρωας στα θεοφάνεια της πολεμικής θρησκείας. Στην άθεη κοσμοθεωρία του συνδυάζονταν ανεπανάληπτα ο αναρχικός ατομικισμός και ο ριζοσπαστικός αριστοκρατισμός. 

Η πολυκύμαντη ζωή του χαρακτηρίζεται από έντονα πάθη και σπουδαία πολεμικά κατορθώματα, από αγάπη για τη δόξα και περιφρόνηση προς τις μάζες και τη δημοκρατία. Το πνευματικό του ανάστημα διατρέχει ολόκληρη την ιστορία του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, από τις αρχαιοελληνικές απαρχές της φιλοσοφίας και της πολιτικής θεωρίας έως την ρομαντική εξέγερση του δέκατου ένατου αιώνα. Και δεν ξεκινά αντιγράφοντας απλώς τις βασικές αρχές της Πολιτείας του Πλάτωνα, αλλά τις ανασκευάζει επαναφέροντας στο προσκήνιο τους εξοβελισμένους ποιητές αφού πρώτα τους εντάξει στην ανώτερη πολεμική τάξη των Φυλάκων.


«Κύτταξε το χρώμα και το περίγραμμα των βουνών, των πάνω στον ουρανό! Κάθε φορά που τα κυττάζω, το βράδυ, αισθάνομαι λατρεία προς την θειότητά τους. Σε κανένα μέρος της γης δεν αισθάνεσαι, όπως εδώ, αυτό το θεϊκό που δίνει η θέα των μακρυνών βουνών.»

Ο Ντ’ Αννούντσιο από έφηβος διδάχτηκε την αρχαία Ρωμαϊκή ιστορία και λογοτεχνία, τους Έλληνες κλασικούς, την Ιταλική Αναγέννηση και τους πολέμαρχους Κοντοτιέρους. Έπειτα γνώρισε τον επαναστάτη Σατανά του Μίλτονα και τον ανυπάκουο Κάϊν του Μπάϋρον. Τον Δάντη. Τους Προραφαηλίτες, τον Κίτς και τον Σέλει, τον Βάγκνερ και τον Τέννυσον, τον Ντοστογιέφσκι και τον Φλωμπέρ, τους πολεμιστές Δανδήδες του Μποντλαίρ. Επηρεάστηκε από τις θεωρίες της φυσικής επιλογής του Δαρβίνου και των πολιτισμικών ηρώων του Κάρλαϊλ. Από τον Φιλόσοφο με το Σφυρί. Και λάτρεψε τον στρατιώτη-αυτοκράτορα Βοναπάρτη.         

Πομπώδης, συναρπαστικός, αποτελεσματικός, εξελίχθηκε σε πληθωρικό λογοτέχνη και ηθογράφο με μοναδικό ταλέντο και ακατάπαυστη συγγραφική δραστηριότητα. Έγραψε διηγήματα, ποιητικές συλλογές, θεατρικά έργα και μυθιστορήματα, που με πλούσια επεξεργασμένη γλώσσα συνιστούν υψηλή λογοτεχνία. Διακήρυξε την πρωτοκαθεδρία του Ωραίου και του Αληθινού, αγνοώντας τους ηθικούς κώδικες και εξοβελίζοντας καθετί εκφυλισμένο και αισθητικά κατώτερο.

Ο Ντ’ Αννούντσιο ξεχώριζε από τους άλλους μεγάλους αισθητιστές της εποχής του γιατί ήταν Βάρδος και Στρατιώτης μαζί. Διάβαζε, έγραφε και ρητόρευε στον κόσμο του πνεύματος. Αλλά ταυτόχρονα πολεμούσε ασταμάτητα στα πραγματικά πεδία των μαχών. Στον αέρα, στη γη και στη θάλασσα! Εμψύχωνε με πύρινους λόγους τους στρατιώτες πριν τη μάχη, οργάνωνε και συμμετείχε προσωπικά σε παράτολμες καταδρομικές επιχειρήσεις, και έπειτα έγραφε τους επικήδειους λόγους όταν έθαβε τους πεσόντες στον αγώνα συμπολεμιστές του.

Το επιστέγασμα της δράσης του ήταν η πολιτική και στρατιωτική επιχείρηση του Φιούμε. Τον Σεπτέμβριο του 1919, ο Γκαμπριέλε ντ’ Αννούντσιο επικεφαλής μιας μικρής παραστρατιωτικής δύναμης εθελοντών Αρντίτι, πρώην καταδρομέων του Ιταλικού στρατού με μαύρα χιτώνια και φλόγες, κατέλαβε την πόλη Φιούμε στα παράλια της Αδριατικής, με σκοπό να την προσαρτήσει στην Ιταλία. Η πόλη είχε ιταλικό πληθυσμό και αποτελούσε κορωνίδα του ιταλικού αλυτρωτισμού. Την ανακήρυξε ανεξάρτητο κράτος και την κυβέρνησε επί δεκαπέντε μήνες σύμφωνα με τα δικά του πολιτικά ιδεώδη που σκιαγράφησε σε ένα ιδιόμορφο αναρχίζον, κορπορατικό και «μουσικό» Σύνταγμα. Η κοινότητα θα απαρτιζόταν από εννέα διακριτές συντεχνίες πολιτών που θα συγκροτούνταν σύμφωνα με την κοινωνική λειτουργία τους. Όμως μια μυστικιστική δεκάτη θα κυβερνούσε την πρότυπη πολιτεία, με τα επίλεκτα μέλη της να προετοιμάζουν την έλευση του Υπερανθρώπου. Και οι Φύλακες της πολιτείας θα εφάρμοζαν μια πρωτοποριακή αναρχική στρατιωτική οργάνωση με ισόβαθμους υπερστρατιώτες, που δίχως ενδιάμεσους βαθμούς θα υπάκουαν με θρησκευτικό φανατισμό μόνον στον Ντ’ Αννούντσιο Αρχηγό.

Το εγχείρημα έμοιαζε στην αρχή με ουτοπική φάρσα, παρωδία προορισμένη να αποτύχει. Αλλά έστω για λίγο, το Φιούμε έγινε πραγματική πειρατική πολιτεία, ένας αυτόνομος ιστορικός θύλακας έξω από το παγκόσμιο σύστημα εξουσίας. Μέσα σε ελάχιστους μήνες δημιουργήθηκε μια ετερόκλητη αντικουλτούρα που μέσα στα ασαφή όριά της μπορούσαν να συνυπάρχουν από πρωτοποριακοί καλλιτέχνες και φυλετιστές πρωτοχίπηδες με ινδουιστικές επιρροές έως παραδοσιακοί στρατοκράτες και συντηρητικοί εθνικιστές. Όλοι μαζί να γιορτάζουν τη λαμπερή  και σθεναρή νεότητα που μαχόμενη μόνον αυτή δικαιώνει το μεγαλείο της ζωής. Με συνεχείς στρατιωτικές παρελάσεις την ημέρα και ερωτικά ξεφαντώματα τη νύχτα. Με μαύρες στολές, νεκροκεφαλές και σταυρωτά οστά, ρωμαϊκό χαιρετισμό, νεανικά κορμιά, μαχαίρια στις ζώνες.

Το Φιούμε υπήρξε για λίγους μήνες η αρχετυπική σύντηξη μιλιταρισμού και αισθητισμού σε μια χαρούμενη στρατοκρατία. Και όταν αναπόφευκτα τελείωσε, άφησε πίσω του ένα ορόσημο εικονοκλαστικού ελιτισμού.

«Πρέπει να διατηρείς με κάθε κόστος ολόκληρη την ελευθερία σου, ακόμα και στη μέθη.

Ο κανόνας του πνευματικού ανθρώπου είναι ο εξής:

Habere, non haberi».

Ο Γκαμπριέλε ντ’ Αννούντσιο πολέμησε για τον μετασχηματισμό των αξιών μέσα σε μια ήδη εκφυλισμένη από τον πλούτο και τον μαζάνθρωπο εποχή. Με την πένα και το σπαθί του υπερασπίστηκε τη διανόηση και την ελευθερία, τα ιδανικά του αισθητισμού, την ομορφιά και το όνειρο ενάντια στον χυδαίο κόσμο της οικονομοκρατίας.

Η προσωπικότητά του διατηρεί μόνιμες αξιώσεις αναδρομικής ισχύος για όλους εμάς που ζούμε παράμερα στο θλιβερό παρόν και προσδοκούμε το Μεγάλο Μεσημέρι. Φωτίζει σαν φάρος μέσα στο σκοτάδι τον συλλογικό δρόμο για την μελλοντική οικοδόμηση μιας συνδυαστικής αριστοκρατίας πνεύματος, δύναμης και ομορφιάς. Και ενισχύει τον μοναχικό αγώνα μας για αυτοπραγμάτωση και προσωπική ελευθερία. Να κατέχουμε και να μην μας κατέχουν.

  

                                                                       


                                         

 

Gabriele dAnnunzio: Γαβριήλ Δανούντσιος. Πολιτισμικός ήρωας, πολεμιστής και λογοτέχνης (1863-1938).

Οι φωτογραφίες: Από το προσωπικό μου προσκύνημα στην τελευταία του κατοικία, στην κωμόπολη Gardone Riviera, δίπλα στη λίμνη Garda (Vittoriale degli Italiani, Ιούλιος του 2023). Αναζητώντας το μυστικό του ατσαλιού.

Τα αποσπάσματα: Από τις λιγοστές ελληνικές μεταφράσεις. Το πρώτο από το διήγημα Οι Ειδωλολάτρες. Το δεύτερο από την τραγωδία Η Νεκρή Πολιτεία. Το τρίτο από το μυθιστόρημα Η Ηδονή.

Το Φιούμε: Η σημερινή πόλη Ριέκα στην Κροατία.

Εφαρμοσμένη Πολιτική και Τέχνη: Ο Φασισμός του Μουσολίνι και ο Φουτουρισμός του Μαρινέτι σπάρθηκαν, ρίζωσαν και άνθισαν μέσα στο πνευματικό σύμπαν του Ντ’ Αννούντσιο.

Ηρωική Αριστοκρατία: WAR FLAG, Ιούλιος 2011. Φρουρά για την υπεράσπιση του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. Μας συγκινούν οι Ήρωες. Είμαστε άναρχοι και αντιδραστικοί. Αποδεχόμαστε μόνον τη φυσική Αριστοκρατία. Η εμπροσθοφυλακή του Υπερανθρώπου οφείλει να επιβάλλει την ιεραρχία των όντων στις πυραμίδες των διατάξεων, με διανοούμενους πολεμιστές που θα συνδυάζουν πνευματικότητα και ευγένεια, μιλιταρισμό και εστετισμό, αυτοκατάφαση και θέληση για κυριαρχία.




1/6/24

YOU KEEP ON MOVING

Far away, far away

You keep on moving

Far away, far away

Everyday wheels are turning

And the cry still returning.

 

Dawn will soon be breaking

The day has just begun

You put your arms around me

Like a circle ΄round the sun

Dance across the seasons

To a place that no one knows

Where angels fear to tread.


Γυρίζει ο τροχός του Χρόνου ασταμάτητα.

Κι εμείς, γύρω από τον Ήλιο χορεύουμε σαν μεθυσμένοι,

Στον αδιάσπαστο κύκλο των εποχών παγιδευμένοι.

Και καθώς η μέρα στο τέλος της φτάνει,

Και το Λυκόφως βαθαίνει,

Όλο και προχωρούμε προς εκείνον τον τόπο,

 Που όλοι γνωρίζουμε μα κανείς μας δεν ξέρει.

Εκεί οι δαίμονες μας περιμένουν,

Γνωστοί και άγνωστοι, δικοί μας και ξένοι.

 


Ένας σπαρακτικός λυγμός πλημμύριζε την συναυλιακή αίθουσα στον αποχαιρετισμό του You Keep on Moving. Κρεμόταν από την οροφή, θόλωνε το βλέμμα, βάραινε το στήθος, έσφιγγε την ψυχή μας. Πλανιόταν μπροστά από το γερασμένο πρόσωπο κι από τα ρυτιδιασμένα χέρια του ευγενούς ήρωα της εφηβείας μας.

Και δεν ήταν ερωτικό αναφιλητό ούτε συγκίνηση για τη χαρά της ζωής. Ήταν αφόρητος θρήνος για τη χαμένη μας νεότητα και την ανεπανάληπτη εποχή της που πέρασε.

 

 

 

You Keep on Moving: Glenn Hughes και David Coverdale (Come Taste the Band, Deep Purple 1975).

Η παράφραση: Προσωπική μου πρόσληψη του εμβληματικού τραγουδιού.

Οι φωτογραφίες: Ο 72 χρονών Glenn Hughes μπροστά από τον εικοσιδιάχρονο εαυτό του της εποχής του BURN. Live στο Floyd, 24 Μαϊου 2024. Πενήντα χρόνια μετά.

Ο Λυγμός: Αβάσταχτος - στο εκστατικό πέρασμα στη μέση του Mistreated.

Purplesnake: War Flag, Nοέμβριος 2015.

7/5/24

PHALANX OF THE DEAD

«Αναγκαστικά, βέβαια, στον πόλεμο υπάρχουν νικητές και ηττημένοι, δεν θα διστάσω να πω ότι, κατά τη γνώμη μου, όσοι σκοτώνονται χωρίς να εγκαταλείψουν τη θέση τους και από τις δύο πλευρές δεν έχουν μερίδιο στην ήττα, αλλά είναι όλοι εξίσου νικητές. Γιατί η νίκη αποφασίζεται μεταξύ των ζωντανών, όπως ο δαίμων θελήσει, αυτό, όμως, που χρειαζόταν να συμβάλει ο καθένας σε αυτήν, όποιος δεν εγκατέλειψε τη θέση του το έπραξε. Αν του συνέβη το μοιραίο, όπως σε κάθε θνητό, αυτό οφείλεται στην τύχη, ενώ η ψυχή του έμεινε αήττητη απέναντι στους εχθρούς.»

Αυτά έλεγε ο Αθηναίος ρήτορας Δημοσθένης στον λιτό και έντιμο επιτάφιο λόγο που εκφώνησε προς τιμήν των συμπατριωτών του που σκοτώθηκαν στη περίφημη μάχη της Χαιρώνειας, τον Αύγουστο του 338 π.Χ. Στη μάχη συμμετείχε και ο ίδιος, λαμβάνοντας αρχικά όπως έπρεπε τη θέση του στην αθηναϊκή φάλαγγα, αλλά όταν η έκβαση κρίθηκε, μάλλον θυμήθηκε τους γνωστούς ανόσιους στίχους του Αρχίλοχου και ρίχνοντας την ασπίδα του τράπηκε σε φυγή. 

Αντίθετα με τον Δημοσθένη, οι τριακόσιοι επίλεκτοι των Θηβαίων πρόκριναν μέχρι τέλους τις ελεγείες του Τυρταίου. Ο Ιερός Λόχος παρατάχθηκε στην δεξιά πλευρά των δυνάμεων των συμμαχικών πόλεων των νότιων Ελλήνων, και αντιμετώπισε το ιππικό του Μακεδονικού βασιλείου των βορείων Ελλήνων που προήλαυνε υπό την ηγεσία του τελευταίου ημίθεου της ελληνικής ιστορίας, του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Οι Θηβαίοι Ιερολοχίτες, ερώμενοι και εραστές που εφάρμοζαν στη μάχη την Πλατωνική αναζήτηση των αιώνιων ιδεών, πολέμησαν και ηττήθηκαν αλλά δεν υποχώρησαν. 300 νεαροί άνδρες αριστοκρατικής καταγωγής έπεσαν μέχρι ενός, και τάφηκαν μαζί σε ένα Πολυάνδριο κοντά στην πόλη της Χαιρώνειας. Λίγα χρόνια αργότερα, πάνω από τον χώρο ταφής τους υψώθηκε μνημείο ανδρείας, μαρμάρινο άγαλμα λέοντος.


«Χρόνε, θεέ που εποπτεύεις τα πάντα στους θνητούς,

αγγελιοφόρος να γίνεις σε όλους για τα δικά μας πάθη.

Πως προσπαθώντας να σώσουμε την ιερή χώρα της Ελλάδας,

πεθαίνουμε στις ένδοξες πεδιάδες των Βοιωτών.»


Στο Πολυάνδριο της Χαιρώνειας, έπειτα από 22 αιώνες, οι ανασκαφικές εργασίες του 1880 θα αποκαλύψουν υπολείμματα 254 σκελετών. Έφεραν θανατηφόρα πολεμικά τραύματα, ήταν απογυμνωμένοι από τα όπλα τους και διατεταγμένοι σε 7 στίχους, ταφική τοποθέτηση που πιθανά αντιστοιχούσε στον τρόπο που παρατάχτηκαν στη μάχη. Τα μοναδικά κτερίσματα που μαζικά συνόδευαν τους νεκρούς ήταν οι στλεγγίδες που χρησιμοποιούσαν για τον καθαρισμό τους στις αθλητικές δραστηριότητες του γυμνασίου. Οι νικητές τους στέρησαν τα όπλα, επέτρεψαν όμως τις ταπεινές ξύστρες που οι ηττημένοι οπλίτες έφεραν στους αγώνες εκγύμνασης που συμμετείχαν ως ελεύθεροι άνδρες – πολίτες που προετοιμάζονταν για τα πολεμικά καθήκοντα προάσπισης της πόλης τους.

Σωφροσύνη, σοφία, δικαιοσύνη, ανδρεία. Ο Πλάτων επισημαίνει τις τέσσερεις βασικές αρετές μιας ιδανικής κοινωνίας. Στην απόλεμη και εκθηλυμμένη εποχή μας υπερεκτιμάται η αξία της σωφροσύνης και υποτιμάται η ανδρεία, την αναγκαιότητα της οποίας μας υπενθυμίζει ο Δημοσθένης ξανά:

«Γιατί κάθε, μα κάθε, αρετή έχει για αφετηρία τη σύνεση και για τερματισμό την ανδρεία, με τη σύνεση κρίνεται τι πρέπει να γίνει και με την ανδρεία διατηρείται

Στην ένδοξη πεδιάδα των Βοιωτών τους είδα κάποιον Αύγουστο, με τα μάτια της επηρμένης φαντασίας μου ξανά. Κρατώντας τις στλεγγίδες τους στα χέρια σφιχτά, οι γυμνοί οπλίτες της ιερής Φάλαγγας των νεκρών παρατάσσονται στη σκιά του επιβλητικού μαρμάρινου Λέοντα που μνημονεύει την ανδρεία τους. Δεν εγκατέλειψαν τη θέση τους και οι ψυχές τους παραμένουν αήττητες στο αιώνιο θέατρο των πεδίων της δόξας και της τιμής.

 


                                                                                           


                                        

 

Οι φράσεις στην αρχή και στο τέλος: Αποσπάσματα από τον Επιτάφιο του Δημοσθένη για τους πεσόντες στη μάχη Αθηναίους. Η υπογράμμιση στα κείμενα δική μου.

Χρόνε, θεέ που εποπτεύεις...: Ποίημα επιγράμματος στο δημόσιο μνημείο, επίσης για τους Αθηναίους. Ταιριάζει, όπως και τα αποσπάσματα του Επιταφίου, σε όλους τους ήρωες της μάχης της Χαιρώνειας.

Ο ρίψασπις Δημοσθένης: Για να του αναθέσουν οι Αθηναίοι τον επιτάφιο λόγο για τους νεκρούς τους, μάλλον υποχώρησε με περισσότερη ευπρέπεια από όση του αποδίδει ο Χαιρωνεύς Πλούταρχος, που μας πληροφορεί για την ντροπιαστική φυγή του.

Η αρχαιολογική έκθεση: ΧΑΙΡΩΝΕΙΑ, 2 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 338 Π.Χ.: ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Οι φωτογραφίες: Από την επίσκεψή μου στην έκθεση τον περασμένο Απρίλιο. Ορειχάλκινο κράνος βοιωτικού τύπου που χρησιμοποιούνταν από Βοιωτούς πεζούς. Σκίτσο του Σκώτου περιηγητή James Skene, που επισκέφτηκε την Χαιρώνεια το 1838. Τμήμα εξωτερικής χάλκινης επένδυσης μακεδονικής ασπίδας. 

Beauty is in the eye of the beholder: Οι επιμελητές της τεχνικά άψογης έκθεσης υποστήριξαν πως η αρχαιολογική και ιστορική αυτή παρουσίαση είχε αντιπολεμικό νόημα και συνέβαλε στην απομυθοποίηση της μάχης. Ο καθένας βλέπει αυτό που θέλει και μπορεί να δεί.

Η παρουσίαση των οστών των νεκρών της μάχης: Η κατανόηση του διδακτικού χαρακτήρα των προθέσεων των επιμελητών, δεν αμβλύνει την αποστροφή μας για την προφανή ιεροσυλία στον τρόπο έκθεσης των οστών.

Ζεύγη ερώμενων και εραστών: Οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις των Ιερολοχιτών απηχούν διαδεδομένες Πλατωνικές φιλοσοφικές απόψεις. Αφορούν στην εξύψωση των παιδαγωγικών σχέσεων ανάμεσα σε νεότερους και μεγαλύτερους άνδρες όπου η δύναμη, η αντοχή και η ανδρεία εθεωρούντο εκείνα τα ελκυστικά μαχητικά προσόντα που θαύμαζαν ο ένας στον άλλο. Ο εραστής ήταν το πρότυπο του ερώμενου και ο ερώμενος προσπαθούσε να φανεί αντάξιος του παραδείγματος που έθετε ο εραστής. Πολεμώντας μαζί επιθυμούσαν να διαπρέψουν στα μάτια των συντρόφων τους με ύψιστο ηρωϊσμό. Οι ερώμενοι του Ιερού Λόχου όταν ενηλικιώνονταν λάμβαναν ως δώρο την πανοπλία τους από τον εραστή τους.

Η αρχαιοελληνική ανδρική ομοφυλοφιλία: Περίπλοκο ζήτημα ανδρικής φιλίας, που δεν έχει καμία σχέση με την ομοφυλοφιλία όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Προφανώς, στον αρχαίο κόσμο υπήρχε δημόσια αποδοχή στην ελεύθερη έκφραση της σεξουαλικότητας με ιδιόμορφους κανόνες. Η ανάπτυξη της Πλατωνικής μεταφυσικής θεωρίας συνέδεε έναν ιδιαίτερο ομοφυλοφιλικό έρωτα με την αναζήτηση της αιώνιας ιδέας του Ωραίου και του Αληθινού. Όμως, δεν αναφέρεται ποτέ ομοφυλοφιλία ανδρών από τους βασικούς ποιητές Όμηρο, Ησίοδο, Τυρταίο και Αρχίλοχο. Η υιοθέτηση του παθητικού ρόλου από ενήλικους άνδρες επέσυρε πάντοτε περιφρόνηση και γελοιοποίηση. Και στους Νόμους, ύστερο έργο του Πλάτωνα, δηλώνεται ξεκάθαρα πως η ομοφυλοφιλική ηδονή είναι αντίθετη προς τη φύση και έγκλημα που προκαλείται από ανεπαρκή έλεγχο του πόθου για ηδονή.

Αρχίλοχος και Τυρταίος: War Flag Οκτωβρίου 2016.

Ο Λέων της Χαιρώνειας: Φωτογραφία από προσωπικό μου προσκύνημα στο Πολυάνδριο του Ιερού Λόχου, τον Αύγουστο του 2016. Το έργο της αναστήλωσης του μνημείου του Λέοντα ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 1904 από τον γλύπτη Λάζαρο Σώχο. 


19/2/24

ANTISEXUAL EVOLUTION

Γήρανση, μαλάκυνση, εκθήλυνση. Η παρακμή της Δύσης είναι άμεση συνέπεια αυτών των τριών, αλληλένδετων, πολιτισμικών ασθενειών. Και οι τρείς αφορούν πρωτίστως τον βιολογικό και ηθικό εκφυλισμό του λευκού άνδρα - που είναι ο βασικός δημιουργός του ανθρώπινου πολιτισμού - και την επακόλουθη κατάλυση της φυσικής δομής της Πατριαρχίας. Και οι τρείς επιδεινώθηκαν ραγδαία στο δεύτερο ήμισυ του εικοστού αιώνα λόγω της λειψανδρίας που ακολούθησε τους δύο παγκόσμιους πολέμους, της γιγάντωσης των γυναικείων κινημάτων, και της διάδοσης της κομμουνιστικής ιδεολογίας.

Η σύνδεση της σεξουαλικής με την ταξική διαφοροποίηση εξελίχθηκε μέσα από τις παραδοξολογίες του επιθετικού φεμινισμού και την εξωφρενική ρητορική της νέας Αριστεράς. Ο απότερος στόχος της πολιτισμικής επανάστασης ενάντια στη Δύση ήταν - και παραμένει σε μια μακροπρόθεσμη ιστορική προοπτική - η εγκαθίδρυση μιας νεωτερικής, σοσιαλιστικής μητριαρχίας. Πρώτα με την κατάργηση της πατροπαράδοτης οικογένειας - του ανδρόγυνου που ζεί μαζί με τα παιδιά του χωριστά από τις άλλες οικογένειες - γιατί η πυρηνική οικογένεια είναι το κύτταρο της πατριαρχίας. Και έπειτα με την εξάλειψη του έντονου σεξουαλικού διμορφισμού και την προώθηση μιας ερμαφρόδιτης κοινότητας όπου τα φύλα θα μοιάζουν ψυχικά και σωματικά και τα ξεχωριστά γνωρίσματα θα ατονίσουν. 

Ο ρόλος της αλαζονικής ομοφυλοφιλίας σε αυτή την επαχθή διαδικασία εκθήλυνσης είναι σημαντικός ως ενδιάμεσο στάδιο αποσταθεροποίησης. Και η σύγχρονη νευρωτική έκφανσή της είτε ως κοινωνικοπαθητική διαταραχή είτε ως απλή σεξουαλική απόκλιση, πρέπει να ειδωθεί μέσα σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο υπονομευτικής δράσης ενάντια στη δυτική Παράδοση.

Σ’ αυτές τες σκοτεινές κάμαρες, που περνώ

μέρες βαρυές, επάνω κάτω τριγυρνώ

για νάβρω τα παράθυρα. – Όταν ανοίξει

ένα παράθυρο θάναι παρηγοριά. –

Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ

να τάβρω. Και καλλίτερα ίσως να μην τα βρω

 Ίσως το φως θάναι μια νέα τυραννία.     

Ποιός ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει.

Η ομοφυλοφιλία δεν ήταν ποτέ αποδεκτή στη Δύση πριν την πολιτισμική της κατάρρευση. Αντιμετωπιζόταν άλλοτε ως ποινικό αδίκημα και άλλοτε ως διάγνωση ψυχικής ασθένειας. Στην Αγγλία αποποινικοποιήθηκε το 1967. Στην Αμερική αφαιρέθηκε μόλις το 1973 από το εγχειρίδιο των ψυχικών διαταραχών της επιστήμης της Ψυχιατρικής. Κι όμως, φτάσαμε βήμα βήμα στο τελευταίο σκαλί στον κατήφορο του παραλογισμού. Το άθλιο Διευθυντήριο της ΕΕ προσπαθεί να μετασχηματίσει με κάθε δυνατό μέσο τις φυσικές σταθερές αναπαραγωγής του ανθρώπινου είδους, αμφισβητώντας ότι τα βιολογικά φύλα είναι μόνον δύο και ότι ο γάμος είναι εξ ορισμού φυσική και νομική πράξη μόνο μεταξύ ανδρών και γυναικών.

Βεβαίως, οι διακριτικοί και ευγενείς ομοφυλόφιλοι δεν απειλούν την κοινωνική συνοχή. Η ατομική ελευθερία στην σεξουαλική συμπεριφορά και η σεξουαλική παρέκκλιση ως προσωπική διασκέδαση, είναι κατανοητές σε ιδιωτικό επίπεδο και αδιάφορες στο μέτρο που δεν επηρεάζουν τον ευρύτερο φυλετικό προσανατολισμό. Και δεν είναι λίγοι οι ομοφυλόφιλοι δημιουργοί στα γράμματα και στις τέχνες, που θαυμάζουμε και εκτιμούμε απεριόριστα το έργο τους. Από τον Oscar Wilde και τον Κωνσταντίνο Καβάφη έως τον P.C.Russell και τον Jeffrey Jones.

Ωστόσο, η νομική κατοχύρωση των ομοφυλοφιλικών σχέσεων στα πλαίσια του πολιτικού γάμου είναι ασυζητητί αφύσικη. Και στις μέρες μας είναι επίσης αντικοινωνική και επικίνδυνη γιατί η ομοφυλοφιλία οδηγεί από τη φύση της στην μείωση της γεννητικότητας, εμποδίζοντας έτσι τον πολλαπλασιασμό του φυλετικά λευκού πληθυσμού σε μια εποχή που απαιτεί ακριβώς το αντίθετο.

Στην υπαρξιακά κρίσιμη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε σήμερα στην Ευρώπη, μια πατριωτική ηγεσία όχι μόνον θα απέτρεπε την επίσημη συμβίωση των ομοφυλόφιλων αλλά επίσης θα επεδίωκε την πατριαρχικά ριζική μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου. Αξιοποιώντας τις βιολογικές ιδιαιτερότητες των φύλων θα νομιμοποιούσε τον γάμο ενός άνδρα με ταυτόχρονα περισσότερες γυναίκες, και θα επανέφερε εκσυγχρονισμένο τον αρχαίο ρωμαϊκό θεσμό του Pater Familias.

 

 

 

 

Ο πίνακας: Personal work, του Jeffrey Jones (circa 1980).

Το ποίημα: Τα Παράθυρα (1903), του Κ. Π. Καβάφη.

Η αύξηση των γεννήσεων: Θα έπρεπε να είναι σήμερα το κύριο μέλημα των Ευρωπαϊκών κοινωνιών. Με μέτρα ενίσχυσης όπως είναι η επαρκής χρηματοδότηση των παιδιών, αλλά και μέτρα αναγκαστικής συμμόρφωσης όπως είναι η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων σε όσους αρνούνται την τεκνοποίηση.

Eνάντια στη φύση: Καθώς η σεξουαλική επιλογή προϋποθέτει έντονη διαφοροποίηση - αρρενωπούς άνδρες και θηλυκές γυναίκες - η μακροπρόθεσμη εξομοίωση των φύλων ίσως να έχει ως τελικό αποτέλεσμα ακόμη και την εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους.

Το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα: Είναι ξεκάθαρα εκτελεστικό όργανο της κυρίαρχης στη Δύση Woke Αριστεράς.

1/1/24

VACANT GAZE

Κάθε φορά τέτοιες μέρες, δύσκολα διαχειρίζομαι τη θλίψη μου για τον πανδαμάτορα χρόνο που μας κυβερνά. Αμφιθυμία με κυριεύει δίχως παρηγοριά. Κι ας ανατρέχω σε αγαπημένους πίνακες και ποιήματα, στον Ροσσέττι και τον Μπερν-Τζόουνς. Κι ας περιεργάζομαι ξεχασμένα αντικείμενα στις συλλογές μου προσπαθώντας να θυμηθώ το πρώτο τους νόημα. Κι ας προσεύχομαι στους άγιους πατέρες της προσωπικής μου θεολογίας για ένα αποκαλυπτικό όραμα σε έναν αλλότριο κόσμο.

Εξακολουθώ να προσποιούμαι παίζοντας έναν αναγκαστικό κοινωνικό ρόλο σε μια κοινότητα και σε μια εποχή που δεν ικανοποιούν τις προσδοκίες μου. Και η δυσφορία μου επιδεινώνεται από την αποτυχία μου να κατανοήσω τον τρόπο που με βλέπουν οι λίγοι αξιοπρόσεκτοι άλλοι - έξυπνοι μα αντιφατικοί φίλοι που με ανέχονται και ηδονικές μα ακαλλιέργητες γυναίκες που με αντιπαθούν. Το τέλος της παράστασης μοιάζει προβλέψιμο καθώς, λίγο λίγο, διαλύεται ακόμη και η ψευδαίσθηση της ελάχιστης συνοχής με τον ευμετάβλητο θίασο που με περιβάλλει. 

Ωστόσο, σε πείσμα των καιρών, παραμένω στον δικό μου κόσμο άπιστος και αντιδραστικός. Κωμικός και ανίσχυρος μπροστά στην επέλαση της εντροπίας που σαρώνει το σύμπαν, συνεχίζω την αναζήτηση της αληθινής προοπτικής με μοναδικό μου σύμμαχο την ανώφελη πολυτέλεια μιας ανώτερης αισθητικής.


 Gladstone was still respected,

When John Ruskin produced

“King’s Treasuries”; Swinburne

And Rossetti still abused.

 

Foetid Buchanan lifted up his voice

When the faun’s head of hers

Became a pastime for

Painters and adulterers.

 

The Burne-Jones cartons

Have preserved her eyes;

Still, at the Tate, they teach

Cophetua to rhapsodize;

 

Thin like brook-water,

With a vacant gaze.

The English Rubaiyat was still-born

In those days.

 

The thin, clear gaze, the same

Still darts out faun-like from the half-ruin’d face,

Questing and passive. …

“Ah, poor Jenny’s case”…

 

Bewildered that a world

Shows no surprise

At her last maquero’s

Adulteries. 






Το ποίημα: Yeux Glauques. Από την ευρύτερη ενότητα Hugh Selwyn Mauberley (1920) του Ezra Pound. Ένα ξεχωριστό τμήμα που προβάλλει το αισθητικό κίνημα των Προραφαηλιτών ως προκεχωρημένο πολιτισμικό φυλάκιο μέσα στο εχθρικό περιβάλλον της πουριτανικής ηθικής των Βικτωριανών.

Η φωτογραφία: Η Αρχόντισσα του Σάλοτ (1888), έργο του J W Waterhouse. Από την τελευταία επίσκεψή μου πριν δέκα χρόνια στην Tate Gallery (Λονδίνο, Σεπτέμβριος 2013).

Avant-Garde: War Flag, 01.01.2016.

2/12/23

ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ-ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ

 «...Ο Πάπας είναι καθισμένος στο θρόνο του, περιστοιχισμένος απ’ τους Καρδινάλιους.   

   Στο βάθος αντηχούν οι προσευχές και το εκκλησιαστικό όργανο. Και τότε, τη στιγμή που όλος ο κόσμος περίμενε να γονατίσει ο άνθρωπος που κανείς ποτέ δεν τον είχε δει ακόμα να σκύβει, αυτός αρπάζει ξαφνικά το στέμμα και, όρθιος, μπροστά στις χιλιάδες κατάπληχτα βλέμματα, γυρίζοντας την πλάτη στον Πάπα, με το πρόσωπο στραμένο στο εκκλησίασμα, στέφεται μόνος του μπροστά στο λαό του. Ύστερα  στέφει και τη γονατισμένη Ιωσηφίνα. Μονάχα ο Πάπας είχε ειδοποιηθεί την τελευταία στιγμή για την απόφαση αυτή του Αυτοκράτορα και δεν είχε το θάρρος να τον απειλήσει με την αναχώρησή του: Δεν τούμενε πιά παρά να χρίσει και να ευλογήσει τους δυό αμαρτωλούς. Άλλωστε γι αυτόν το λεπτό διάδημα με τις χρυσές δάφνες που στεφάνωνε το μέτωπο του Ναπολέοντα, δεν έμοιαζε σε τίποτα με στέμμα χριστιανικό.

   Όλοι οι μάρτυρες επιβεβαιώνουν πως εκείνη την πανηγυρική στιγμή ο Αυτοκράτορας ήταν ωχρός και ωραίος.

   Η ομοιότητά του με τον Αυτοκράτορα Αύγουστο είχε κιόλας αρχίσει να διαφαίνεται και στο μέλλον μάλιστα θα γινόταν όλο και πιο φανερή, σαν κάτω απ΄την επίδραση μιας μυστηριακής δύναμης.»

Με την μεταφυσική αυτή ιερουργία αυτοκατάφασης, ο ωχρός και ωραίος Πρώτος Στρατιώτης ολοκλήρωσε στα τριάντα πέντε του χρόνια μια μοναδική εκδήλωση αναρχικού και ταυτόχρονα αριστοκρατικού ατομικισμού. Επανέφερε ελέω του ξίφους τη λατρεία των Ηρώων που φαινόταν να έχει οριστικά αποσυντεθεί από το πρόσφατο χάος της Επανάστασης. Υπενθύμισε το γιβελλινικό ιδεώδες της πρωτοκαθεδρίας του Αυτοκράτορος έναντι του Πάπα. Και αν και άθεος, έγινε συμβολικά ο άξονας του κόσμου που ενώνει τον ουρανό με τη γη, το κέντρο της τάξης μέσα στη σύγχυση και την αταξία.

Ο Μέγας Ναπολέων δεν ήταν μόνον στρατηγική μεγαλοφυία. Ήταν ένας αληθινός, ενσαρκωμένος πολιτισμικός Ήρωας στο πλαίσιο μιας μοναδικής ιστορικής συγκυρίας. Με την υπερβατική  δύναμη της θελήσεως που πήγαζε από την επίγνωση της υπεροχής του, αναχαίτισε την αναρχία και τις διαλυτικές τάσεις της Γαλλικής Επανάστασης. Και έπειτα αξιοποίησε τα θετικά της στοιχεία, προσπαθώντας με πρότυπη στρατοκρατία να συνθέσει ένα νέο κόσμο, βασισμένο στο κράτος του ορθού λόγου.

Πρώτος οραματίστηκε και επιχείρησε να οικοδομήσει την Ευρωπαϊκή Αυτοκρατορία, που ακόμη σήμερα εμείς ονειρευόμαστε και αναμένουμε. Προσπάθησε να ενώσει τα αφυπνισμένα ευρωπαϊκά έθνη με ένα κοινό θεσμικό, διοικητικό, νομοθετικό και δικαστικό σύστημα, πάνω σε θεμελιώδεις αρχές λογικής και αξιοκρατίας, δικαιοσύνης και ελευθερίας. Μια αυτοκρατορία όχι άβουλων υπηκόων αλλά ενεργών πολιτών, όχι κληρονομικής αλλά αληθινής αριστοκρατίας.

Πέρα από την κυριαρχία στα πεδία των μαχών, η μακροπρόθεσμη συμβολή του Ναπολέοντα στα πεδία των πολιτικών και κοινωνικών ιδεών παραμένει αναμφισβήτητη και διαρκής. Ωστόσο η μοίρα του φέρθηκε σκληρά.

Ο «Κορσικανός με τα μακριά μαλλιά» πέθανε εξόριστος και άρρωστος σε ένα μικρό νησί του Ατλαντικού Ωκεανού, αντί, όπως θα έπρεπε, αγέρωχος και όρθιος στο μέσον του τελευταίου τετραγώνου της Παλαιάς Φρουράς, στη ζοφερή πεδιάδα του Βατερλώ.

Στις θλιβερές ημέρες της επιδείνωσης της αρρώστιας του πριν το τέλος, ονειρευόταν πως θα ξανασυναντούσε τους νεκρούς συμπολεμιστές του στα Ηλύσια Πεδία, μαζί με άλλους, σπουδαίους πολέμαρχους της ιστορίας. Εμπροσθοφυλακή των Αθανάτων, να αναπολούν τις μάχες και τις νίκες τους παρελαύνοντας στην οδό της απέραντης δόξας.

Τα τελευταία λόγια στο επιθανάτιο παραλήρημα του Στρατιώτη - Αυτοκράτορα ήταν συνεπή με τον τρόπο που έζησε... «...στην Κεφαλή του Στρατού».

                                                                

 

 

 


Η στέψη του Αυτοκράτορα: 2 Δεκεμβρίου 1804.

Το κείμενο: Από την βιογραφία ΝΑPOLEOΝ (1924), του Emil Ludwig. Η υπογράμμιση δική μου.

Το πόστερ: Ο Joaquin Phoenix ως Ναπολέων Βοναπάρτης, σε σκηνοθεσία Ridley Scott. Πρώτη προβολή τον Νοέμβριο του 2023.

Το προσκύνημα: Η επίσκεψή μου πριν από είκοσι χρόνια (25 Ιουλίου 2003) στo μνήμα του Αυτοκράτορα στο Μέγαρο των Απομάχων στο Παρίσι. Ήταν ο πρώτος σταθμός στην δική μου αναζήτηση των ιερών τόπων των Πατέρων του πολιτισμού μας.