GODDESS UNVEILED

H θεά ήταν όμορφη αλλά ανέραστη και σκληρή. Κι ο Πατέρας των Ουρανών της είχε δώσει την άδεια να παραμένει παντοτινή παρθένα. Σεληνιακή θεότητα της φύσης, προστάτευε τον ζωικό και φυτικό κόσμο και κυνηγούσε κάπρους στον Ταϋγετο με το χρυσό της τόξο.

Στη Σπάρτη την λάτρευαν ως Ορθία και Λυγοδέσμα επειδή είχαν βρεί το ξόανό της όρθιο, ζωσμένο μέσα σε λυγαριές. Οι νεαροί άντρες σκληραγωγούνταν με μαστίγωμα μπροστά στον βωμό της, που έπρεπε να ραντίζεται με το αίμα τους. Κι αν τα χτυπήματα δεν ήταν αρκετά δυνατά, το ξόανό της βάραινε από δυσαρέσκεια στα χέρια της ιέρειας που το κρατούσε κι επέβλεπε την τελετή.

Με κόμη θερισμένη ως τον αυχένα,
σαν του Δωριέα Απόλλωνα, τα μέλη
στη στενή κλίνη εκράτει παγωμένα
μες σε βαριά αξεδιάλυτη νεφέλη...

Άδειασ’ η Αρτέμιδα όλα της τα βέλη.
Και λίγο ακόμα αν ήτανε παρθένα,
την ηδονή κλειδώνανε, σφιγμένα,
σαν κρύα κερήθρα, τα παρθένα σκέλη...

Καθώς στου στίβου μέσα τον αγώνα,
’πίθων’ ο νιός απάνω της το γόνα
μύρα αλειμμένος, όπως για την πάλη...

Κι αν έσπαε των χεριών της τ’ αντιστύλια,
μ’ άργειαν πολύ μ’ όμοια κραυγή τα χείλια
να σμίξουν, κι απ’ τους ίδρωτες η αγκάλη!...

Οι κλασικοί μελετητές της μυθολογίας πιθανολογούν πως το μαστίγωμα ήταν κατάλοιπο ανθρωποθυσιών της προϊστορικής λατρείας της μεγάλης θεάς, αλλά εγώ έχω τη δική μου άποψη. Πιστεύω πως στην πολεμόχαρη και ανδροκρατούμενη κοινωνία των Σπαρτιατών, οι έφηβοι καλούνταν στις τελετές ενηλικίωσης να επιβεβαιώσουν με αίμα και πόνο το δικαίωμα επιβολής της πατριαρχικής ηθικής. Οι αιματηρές σπονδές σκληρότητας και αντοχής προσέφεραν απτές αποδείξεις ανωτερότητας μπροστά στη δίδυμη αδερφή του Θεού.

Προς τιμήν των σκληροτράχηλων προγόνων μας θαυμάστε τη σκηνή του πίνακα και μελετήστε τους στίχους του σονέτου, που διάλεξα με προφανή σκοπό την αποκαθήλωση της Θεάς. Μπροστά στα μάτια μας την αποκαλύπτει ο ζωγράφος ολόγυμνη και ποθητή κι έπειτα ο ποιητής την αφοπλίζει και ξεκλειδώνει τα παρθένα σκέλη της προκαλώντας σκέψεις ανόσιες και πονηρές.

Άς προσέχετε πάντως, όσοι μακάρια φαντασιώνεστε το μέλι της κερήθρας και σπάτε νοητά τ’ αντιστύλια των χεριών. Κάποτε στη ρεματιά του Κιθαιρώνα, η θεά μεταμόρφωσε σε ελάφι τον γιό του Αρισταίου, τον φημισμένο κυνηγό Ακταίωνα, στέλνοντας τα ίδια τα σκυλιά του να τον κατασπαράξουν για να εκδικηθεί. Κι εκείνος, αθώος και δίχως προσδοκίες, απλώς τυχαία την αντίκρυσε να λούζεται γυμνή...

Ο Ζωγράφος: Donato Giancola. Ο πίνακας με τίτλο ARTEMIS (oil on panel).

Ο Ποιητής: Άγγελος Σικελιανός. Το σονέτο με τίτλο ΔΩΡΙΚΟ από την πρώτη σειρά των Λυρικών.