«...Ο Πάπας είναι καθισμένος στο θρόνο του, περιστοιχισμένος απ’ τους Καρδινάλιους.
Στο βάθος αντηχούν οι προσευχές και το
εκκλησιαστικό όργανο. Και τότε, τη
στιγμή που όλος ο κόσμος περίμενε να γονατίσει ο άνθρωπος που κανείς ποτέ δεν
τον είχε δει ακόμα να σκύβει, αυτός αρπάζει ξαφνικά το στέμμα και, όρθιος,
μπροστά στις χιλιάδες κατάπληχτα βλέμματα, γυρίζοντας την πλάτη στον Πάπα, με
το πρόσωπο στραμένο στο εκκλησίασμα, στέφεται μόνος του μπροστά στο λαό του.
Ύστερα στέφει και τη γονατισμένη
Ιωσηφίνα. Μονάχα ο Πάπας είχε ειδοποιηθεί την τελευταία στιγμή για την απόφαση
αυτή του Αυτοκράτορα και δεν είχε το θάρρος να τον απειλήσει με την αναχώρησή
του: Δεν τούμενε πιά παρά να χρίσει και να ευλογήσει τους δυό αμαρτωλούς.
Άλλωστε γι αυτόν το λεπτό διάδημα με τις
χρυσές δάφνες που στεφάνωνε το μέτωπο του Ναπολέοντα, δεν έμοιαζε σε τίποτα με
στέμμα χριστιανικό.
Όλοι οι μάρτυρες επιβεβαιώνουν πως εκείνη την πανηγυρική στιγμή ο Αυτοκράτορας ήταν ωχρός και ωραίος.
Η ομοιότητά του με τον Αυτοκράτορα Αύγουστο είχε κιόλας αρχίσει να διαφαίνεται και στο μέλλον μάλιστα θα γινόταν όλο και πιο φανερή, σαν κάτω απ΄την επίδραση μιας μυστηριακής δύναμης.»
Με την μεταφυσική αυτή ιερουργία αυτοκατάφασης, ο ωχρός και ωραίος Πρώτος Στρατιώτης ολοκλήρωσε στα τριάντα πέντε του χρόνια μια μοναδική εκδήλωση αναρχικού και ταυτόχρονα αριστοκρατικού ατομικισμού. Επανέφερε ελέω του ξίφους τη λατρεία των Ηρώων που φαινόταν να έχει οριστικά αποσυντεθεί από το πρόσφατο χάος της Επανάστασης. Υπενθύμισε το γιβελλινικό ιδεώδες της πρωτοκαθεδρίας του Αυτοκράτορος έναντι του Πάπα. Και αν και άθεος, έγινε συμβολικά ο άξονας του κόσμου που ενώνει τον ουρανό με τη γη, το κέντρο της τάξης μέσα στη σύγχυση και την αταξία.
Ο Μέγας Ναπολέων δεν ήταν μόνον στρατηγική μεγαλοφυία. Ήταν ένας αληθινός, ενσαρκωμένος πολιτισμικός Ήρωας στο πλαίσιο μιας μοναδικής ιστορικής συγκυρίας. Με την υπερβατική δύναμη της θελήσεως που πήγαζε από την επίγνωση της υπεροχής του, αναχαίτισε την αναρχία και τις διαλυτικές τάσεις της Γαλλικής Επανάστασης. Και έπειτα αξιοποίησε τα θετικά της στοιχεία, προσπαθώντας με πρότυπη στρατοκρατία να συνθέσει ένα νέο κόσμο, βασισμένο στο κράτος του ορθού λόγου.
Πρώτος οραματίστηκε και επιχείρησε να οικοδομήσει την Ευρωπαϊκή Αυτοκρατορία, που ακόμη σήμερα εμείς ονειρευόμαστε και αναμένουμε. Προσπάθησε να ενώσει τα αφυπνισμένα ευρωπαϊκά έθνη με ένα κοινό θεσμικό, διοικητικό, νομοθετικό και δικαστικό σύστημα, πάνω σε θεμελιώδεις αρχές λογικής και αξιοκρατίας, δικαιοσύνης και ελευθερίας. Μια αυτοκρατορία όχι άβουλων υπηκόων αλλά ενεργών πολιτών, όχι κληρονομικής αλλά αληθινής αριστοκρατίας.
Πέρα από την κυριαρχία στα πεδία των μαχών, η μακροπρόθεσμη συμβολή του Ναπολέοντα στα πεδία των πολιτικών και κοινωνικών ιδεών παραμένει αναμφισβήτητη και διαρκής. Ωστόσο η μοίρα του φέρθηκε σκληρά.
Ο «Κορσικανός με τα μακριά μαλλιά» πέθανε εξόριστος και άρρωστος σε ένα μικρό νησί του Ατλαντικού Ωκεανού, αντί, όπως θα έπρεπε, αγέρωχος και όρθιος στο μέσον του τελευταίου τετραγώνου της Παλαιάς Φρουράς, στη ζοφερή πεδιάδα του Βατερλώ.
Στις θλιβερές ημέρες της επιδείνωσης της αρρώστιας του πριν το τέλος, ονειρευόταν πως θα ξανασυναντούσε τους νεκρούς συμπολεμιστές του στα Ηλύσια Πεδία, μαζί με άλλους, σπουδαίους πολέμαρχους της ιστορίας. Εμπροσθοφυλακή των Αθανάτων, να αναπολούν τις μάχες και τις νίκες τους παρελαύνοντας στην οδό της απέραντης δόξας.
Τα τελευταία λόγια στο επιθανάτιο παραλήρημα του Στρατιώτη - Αυτοκράτορα ήταν συνεπή με τον τρόπο που έζησε... «...στην Κεφαλή του Στρατού».
Η στέψη του Αυτοκράτορα: 2 Δεκεμβρίου 1804.
Το κείμενο: Από την βιογραφία ΝΑPOLEOΝ (1924), του Emil Ludwig. Η υπογράμμιση δική μου.
Το πόστερ: Ο Joaquin Phoenix ως
Ναπολέων Βοναπάρτης, σε σκηνοθεσία Ridley Scott. Πρώτη προβολή τον Νοέμβριο του 2023.
Το
προσκύνημα: Η επίσκεψή μου πριν από είκοσι χρόνια (25 Ιουλίου 2003) στo μνήμα
του Αυτοκράτορα στο Μέγαρο των Απομάχων στο Παρίσι. Ήταν ο πρώτος σταθμός στην
δική μου αναζήτηση των ιερών τόπων των Πατέρων του πολιτισμού μας.
