Η ΕΚΘΕΣΗ

Το περιβόλι βρισκόταν σχεδόν απέναντι από το σπίτι του παππού, από την άλλη πλευρά του δρόμου. Σήμερα, στη θέση του υψώνεται μια πολυκατοικία. Ο συνταξιούχος παππούς μου καλλιεργούσε εκεί διάφορα ζαρζαβατικά, περνώντας την ώρα του όταν δεν έπαιζε τάβλι στο μικρό καφενείο λίγο πιο κάτω. Το καφενείο υπάρχει ακόμη, το επισκέπτομαι πάντοτε τέτοιες γιορτινές μέρες ανακαλώντας το παρελθόν.

Στο περιβόλι έπαιζα κι εγώ κάποιες φορές, δέκα χρονών πιτσιρίκος από τη επαρχία, που περνούσα τα Χριστούγεννα με τη γιαγιά και τον παππού στην Αθήνα. Τον δάσκαλο παππού, που δεν με άφηνε σε ησυχία με την καθημερινή εκγύμναση αριθμητικής και έκθεσης, τα μόνα μαθήματα που θεωρούσε σημαντικά. Βεβαίως, δεν μου άρεσε το υποχρεωτικό φροντιστήριο στο διάστημα των διακοπών. Όταν δεν είχα σχολικές υποχρεώσεις το ενδιαφέρον μου μονοπωλούσαν τα κόμικς, τα παιχνίδια και οι φανταστικές ιστορίες: οι Ινδιάνοι, τα Υποβρύχια, τα Διαστημόπλοια, οι Ιππότες και οι Πειρατές.

Μια μέρα που τριγυρνούσα κακόκεφος στο περιβόλι υπό την επήρεια της ίδιας σκανδαλιάρικης διάθεσης που έκανε μυθιστορηματικό ήρωα τον Τομ Σόγερ, βρήκα μια δωδεκάδα φρέσκα αβγά, αφημένα ανάμεσα στα κλαδιά ενός θάμνου. Τα περιεργάστηκα, τα καθάρισα, τα μέτρησα, και αποφάσισα να τα κρύψω σε κάποιο άλλο σημείο του κήπου. Για την ακρίβεια, τα έθαψα τυλιγμένα σε φύλλα για να μη σπάσουν, και συνέχισα αμέριμνος την εξερεύνησή μου ψάχνοντας τους ανύπαρκτους φίλους μου, Ινδιάνους και Πειρατές.

«Τι θα γινόταν αν έφευγε και πήγαινε πολύ μακριά , σε άγνωστες χώρες, πέρα από τις θάλασσες, και δεν ξαναγύριζε πίσω ποτέ;

… Όχι, θα γινόταν πολεμιστής και θα γυρνούσε μετά από πολλά πολλά χρόνια δοξασμένος και μπαρουτοκαπνισμένος. Ή μάλλον όχι. Θα πήγαινε με τους Ινδιάνους να κυνηγήσει άγρια βουβάλια...

... Αλλά όχι, υπήρχε κάτι ακόμα πιό μεγαλειώδες. Θα γινόταν πειρατής! Αυτό ήταν! Τώρα το μέλλον του απλωνόταν ολοκάθαρο μπροστά του, αστράφτοντας με απερίγραπτη λαμπρότητα.»

Αργότερα, λίγο πριν την επιστροφή στο σπίτι για το μεσημεριανό φαγητό, παρακολούθησα αδιάφορος τον παππού να ψάχνει τον θάμνο με έκδηλη απορία. Υποψιάστηκε τι είχε συμβεί, αλλά δεν έκανε καμία αναφορά στο γεγονός της εξαφάνισης. Ούτε καν με ρώτησε κατά τη διάρκεια του φαγητού. Αντιθέτως, το ίδιο απόγευμα, την ώρα της έκθεσης, το θέμα που μου δόθηκε προς ανάπτυξη ήταν κατευθείαν και ερωτηματικά αποκαλυπτικό: «Τι Έκανα στον Κήπο τα Αυγά»...

Στην έκθεση περιέγραψα γραπτώς και με κάθε λεπτομέρεια τον τρόπο, τον τόπο, τις συνθήκες, ακόμη και το κίνητρο της πράξης μου, κι ο ευχαριστημένος δάσκαλος παππούς μου με βαθμολόγησε με άριστα. Κι έπειτα μου ζήτησε να αποδείξω τα γραφόμενά μου, να ξεθάψω και να επιστρέψω πάραυτα τα αυγά.

Τα χρόνια πέρασαν δίχως να κατάφερω να αποδράσω σε άγνωστους και ονειρικούς χωροχρόνους. Δεν δοξάστηκα πολεμικά, δεν πήγα στους Ινδιάνους, δεν έγινα ούτε Πειρατής. Έγραψα όμως πολλές εκθέσεις, κι έμαθα να εκθέτω με το δικό μου ύφος τις αποκλίνουσες ιδέες μου.

Και ποτέ δεν ξέχασα εκείνο το συγκεκριμένο θέμα, που μου δίδαξε έναν άλλο, διφορούμενο, έμμεσο και ταυτόχρονα άμεσο τρόπο για την ανθρώπινη συμπεριφορά, την επικοινωνία, και την εκπαίδευση.

 

 

 

Η εικόνα: The Wind in the Willows, του Αμερικανού ζωγράφου Arthur Suydam.

Το ενδιάμεσο κείμενο: Από το όγδοο κεφάλαιο των Περιπετειών του Τομ Σόγερ, του Μάρκ Τουέιν.

Φίλοι κι αδερφοί: Χρόνια Πολλά! Καλή Χρονιά!