ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ

Στην φιλολογία της επιστημονικής φαντασίας, τρία σημαντικά έργα πραγματεύονται τα ιδανικά του πολέμου: τα έξι βιβλία του DUNE του Frank Herbert, η σειρά κόμικς THE METABARONS των Jodorowsky/Gimenez και το μυθιστόρημα STARSHIP TROOPERS του R. E. Heinlein.

Το βιβλίο του Χάινλαϊν είναι το παλαιότερο, το λιγότερο σύνθετο και το πιό άμεσο. Μέσα στις περιορισμένες σελίδες του, ο συγγραφέας καταφέρνει να προπαγανδίσει ουσιαστικές θέσεις γιά την ανθρώπινη φύση, τον πατριωτισμό και το άμεσα συνδεόμενο πρόβλημα της βέλτιστης διακυβέρνησης του κράτους.

Το σκηνικό είναι ο απόλυτος αγώνας γιά επικράτηση στο σύμπαν, καθώς η ανθρωπότητα εξαπλώνεται στο διάστημα κι έρχεται αντιμέτωπη με εχθρικές φυλές. Με κεντρικό ήρωα έναν νεαρό εθελοντή ακολουθούμε τον στρατό της Γήινης Ομοσπονδίας στην εκκαθάριση του Γαλαξία.

Ο Χάινλαϊν παρεμβάλλει στην εξέλιξη της ιστορίας ένα ιδεολογικό δοκίμιο γιά την θεωρία του πολέμου, την δομή του στρατού και την πρότυπη ηγεσία στη μάχη. Αναπόφευκτα η συζήτηση επεκτείνεται σε κεντρικά ζητήματα γιά τη ζωή, την ελευθερία, την υπευθυνότητα, τα δικαιώματα και την αναζήτηση της ευτυχίας.
Η εκπαίδευση των παιδιών και των εφήβων έχει πρωταρχική σημασία. Ο αποτελεσματικός στρατός στηρίζεται σε ικανή νεολαία με ψυχική και σωματική υγεία. Το σύστημα εκπαίδευσης πρέπει να επιβάλλει ξεκάθαρες θέσεις τάξης και σεβασμού στις αξίες και στους θεσμούς. Κοινωνικοί λειτουργοί και παιδοψυχολόγοι όσο καλοπροαίρετοι κι αν είναι δεν μπορούν να υποκαταστήσουν με ψευδοεπιστημονικές θεωρίες την αναγκαιότητα του πόνου και της σκληρής τιμωρίας. Στην μελλοντολογική κοινότητα του Χάινλαϊν οι μέθοδοι σωφρονισμού αντιγράφουν την αρχαιότητα και οι νεαροί εγκληματίες μαστιγώνονται δημόσια μαζί με τον πατέρα τους ...

«Ο ανήλικος γίνεται ενήλικος μόνο όταν αποκτάει γνώση του καθήκοντος, το οποίο δέχεται σαν σπουδαιότερο από την αγάπη που τρέφει γιά τον εαυτό του από τη στιγμή που γεννήθηκε. »
«Ατομικό συμφέρον, αγάπη γιά την οικογένεια, καθήκον γιά την πατρίδα, υπευθυνότητα απέναντι στο ανθρώπινο γένος. »
«Η υπηκοότητα είναι μιά συμπεριφορά, μιά συναισθηματική πεποίθηση πως το σύνολο αξίζει περισσότερο από το μέρος... και πως το μέρος αυτό θα πρέπει να είναι ταπεινά υπερήφανο, αν του δοθεί η ευκαιρία να θυσιαστεί γιά να επιβιώσει το σύνολο. »

Στην Γη του μέλλοντος έχει ήδη προηγηθεί ένας παγκόσμιος πόλεμος, που οδήγησε στην κατάρρευση των παλαιών δομών. Το σύστημα της νέας Ομοσπονδίας δημιουργήθηκε από βετεράνους, που πήραν το νόμο στα χέρια τους γιά να διασώσουν την τάξη και να τερματίσουν την αναρχία. Αυτοί επέβαλαν ως τελική λύση ένα σύστημα διακυβέρνησης περιορισμένης Δημοκρατίας, όπου προνόμιο ψήφου διατηρούσαν μόνον οι ίδιοι.
«Το να ψηφίζεις σημαίνει να ασκείς εξουσία, είναι η υπέρτατη εξουσία απο την οποία απορρέουν όλες οι υπόλοιπες ...
Η εξουσία και η υπευθυνότητα πρέπει να είναι ισοδύναμες και γιά πρακτικούς και γιά μαθηματικά αποδείξιμους ηθικούς λόγους ... »
«Αφού το ανώτατο δικαίωμα ψήφου αποτελεί την έσχατη ανθρώπινη εξουσία, φροντίζουμε ώστε όποιος το ασκεί να δεχτεί και την έσχατη κοινωνική υπευθυνότητα – απαιτούμε απ’ τον καθένα που θέλει να εξασκήσει την εξουσία να στοιχηματίσει με την ίδια του τη ζωή – κι αν χρειαστεί να την χάσει – γιά να σώσει τη ζωή του κράτους. Έτσι η ανώτατη υπευθυνότητα που μπορεί να δεχτεί ένας άνθρωπος, εξισώνεται με την ανώτατη εξουσία που μπορεί ένας άνθρωπος ν’ ασκήσει ... »

Στον νέο αυτό κόσμο, δεν δίνονται πολιτικά δικαιώματα χωρίς θητεία στο στρατό της Ομοσπονδίας. Γιά να πάρεις υπηκοότητα, είτε είσαι άνδρας είτε είσαι γυναίκα, πρέπει εθελοντικά να καταταγείς. Πρέπει πρώτα να αποδείξεις πως μπορείς να είσαι οπλίτης πριν αποκτήσεις το ανώτερο προνόμιο του πολίτη. Μόνον έντιμη απόλυση μετά την συμπλήρωση της θητείας εξασφαλίζει το δικαίωμα ψήφου.

Διαβάζω σκληρές απόψεις, τις αντιγράφω και δεν δυσκολεύομαι να φορέσω τη στολή και να σηκώσω τη σημαία. Το έχω ανάγκη κυρίως γιά λόγους ηθικής γιατί η πραγματική βάση της ηθικής είναι το καθήκον. Ζούμε δυστυχώς σήμερα σε μιά παρακμιακή κοινωνία, που υπερτονίζει τα δικαιώματα αλλά δεν διδάσκει το καθήκον. Όμως τα δικαιώματα συνδέονται με τον ωφελιμισμό και την υλική ευημερία, ενώ το καθήκον είναι μιά πλατιά έννοια με προεκτάσεις ηρωικής μεταφυσικής.
«Έπρεπε να κάνω μιά ενέργεια πίστης. Έπρεπε να αποδείξω στον εαυτό μου πως ήμουν άντρας. Όχι κάποιο παραγωγικό-καταναλωτικό οικονομικό ζώο ...αλλά άντρας. »
«Η βία και η γυμνή δύναμη έχουν τακτοποιήσει τα περισσότερα θέματα στην ιστορία από οποιοδήποτε άλλο παράγοντα κι η αντίθετη γνώμη είναι μιά πλάνη στο χειρότερο βαθμό. »

Είμαστε οι στρατιώτες του Γαλαξία.
Είμαστε το κινητό πεζικό της Ανθρώπινης Ομοσπονδίας. Τα διαστημόπλοια του στόλου μας μεταφέρουν στα σύνορα του διαστήματος και πέφτουμε με κάψουλες σε άγνωστους ουρανούς. Μεταξύ μας δεν υπάρχουν βοηθητικοί. Όλοι πέφτουν, όλοι πολεμούν, απλοί στρατιώτες και στρατηγοί. Οι αξιωματικοί πέφτουν πρώτοι. Οι μονάδες έχουν τα ονόματα των αρχηγών μας. Είμαστε εθελοντές, υπεύθυνοι και περήφανοι. Δεν εγκαταλείπουμε ποτέ τους συντρόφους μας. Πεθαίνουμε στα πεδία μαχών των εχθρικών πλανητών, πάντα με το κεφάλι ψηλά.Μπορούμε και κάνουμε τα πάντα. Εξασκούμε με χαρά την τέχνη της σφαγής. Εκκαθαρίζουμε τα εχθρικά χαρακώματα και προχωράμε. Κυκλώνουμε τους ήλιους, καταστρέφουμε τα φεγγάρια. Θα επιβιώσουμε, θα υπερισχύσουμε, θα εκπολιτίσουμε τα αστέρια, θα κατακτήσουμε το Σύμπαν.
Είμαστε οι στρατιώτες του Σύμπαντος.

«Έχει όμως ο άνθρωπος το “δικαίωμα” να εξαπλωθεί σ’ όλο το σύμπαν ;
Ο άνθρωπος είναι αυτό που είναι, ένα άγριο ζώο με τη θέληση να επιβιώσει ... »
«Μπορούμε να εξακριβώσουμε με την παρατήρηση πως όποια ράτσα σταματάει την ίδια της την εξάπλωση, υπερκαλύπτεται από άλλες ράτσες που εξαπλώνονται ... »

Πίσω στη Γη, οι περίοικοι, οι μέτοικοι, οι έμποροι και οι δειλοί πιστεύουν πως όλα αγοράζονται με το χρήμα. Έχουν βεβαίως άδικο. Όπως διδάσκει ο καθηγητής Ιστορίας και Ηθικής Φιλοσοφίας: ...τα ωραιότερα πράγματα στη ζωή είναι υπεράνω χρημάτων, η τιμή τους είναι η αγωνία, ο ιδρώτας και η αφοσίωση ...

Τιμή, Πίστη, Μάχη...!
Έφοδος ... γιά έναν καλύτερο Κόσμο ...

Το βιβλίο: Starship Troopers (1959), βραβείο Hugo 1960.
Ο συγγραφέας: Robert A. Heinlein (1907-1988).
Τα αποσπάσματα: Από την μετάφραση της Α. Ζαρκάδα (Στρατιώτες του Γαλαξία).
Οι πίνακες: New World - A Fighting Man of Mars - A Princess of Mars του Frank Frazetta.
Η ομώνυμη ταινία: Όπως συμβαίνει συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν καταφέρνει να σταθεί στο ύψος του κειμένου. Σκηνοθεσία του Πώλ Βερχόφεν.
Η προσωπική μου άποψη: Πιό σκληροπυρηνική από αυτήν του Heinlein…
Η πολιτική και πολιτιστική ιδεολογία: «Οι Ιδέες στα Ορθά» του Αλαίν Ντε Μπενουά. Εξαιρετικά κείμενα, γραμμένα είκοσι χρόνια μετά το βιβλίο του Χάινλαϊν. Εκλεκτική συγγένεια ...
Σκοπός της ζωής: Να βάλει κανείς κάτι το σπουδαίο μεταξύ του εαυτού του και του θανάτου (Μία από τις είκοσι πέντε αρχές ‘ ηθικής ’ του Μπενουά).
Το μέλλον της ανθρωπότητας: Μάχη γιά πάντα...