Ο Πλάτων αναζητώντας το ιδανικό πολίτευμα και την βέλτιστη αγωγή του πολίτη στο έργο του Πολιτεία, διαχωρίζει τον ορθό Λόγο από τον Μύθο και αποκλείει τον δεύτερο από την εκπαιδευτική διαδικασία.
Αυτός ο απόλυτος διαχωρισμός με προβλημάτιζε πάντοτε, παρά την γενικότερη επιδοκιμασία γιά τα θεμελιώδη θέματα που πραγματεύεται ο φιλόσοφος.
Γιατί ο Μύθος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την Τέχνη, την Ιδεολογία και τη Μεταφυσική μας. Γιατί είμαστε άθεοι, που σέβονται πολλούς Θεούς και ορθολογιστές, που βιώνουν την πραγματικότητα σαν ρομαντικοί ποιητές και επαναστάτες που λατρεύουν το ιερό σπαθί.
Η ιδεολογία σαν μέσο ερμηνείας της κίνησης της ιστορίας καταλαμβάνει αναγκαστικά τον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ της μυθολογίας και της λογικής. Στο ενδιάμεσο, συμβολικό τοπίο προκύπτουν πάντα αμφισβητούμενα ζητήματα, που σχετίζονται με την αρχική διάσταση ανάμεσα στην ύλη και το πνεύμα.
Γιά την διαφύλαξη του Δυτικού Πολιτισμού παραμένει σημαντική η απόκτηση και ο έλεγχος της γνώσης όπως και το πρόβλημα των μεθόδων και των τεκμηριωμένων εξηγήσεων. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε την μόνιμη αντίφαση της δογματικής προς την κριτική σκέψη.
Από τη μία πλευρά ο Λόγος αφορά στην συστηματική διερεύνηση του προβλήματος της Αλήθειας. Η παράδοση του φιλοσοφικού στοχασμού προάγει την καθαρότητα και την εγκυρότητα των λογικών εννοιών. Η επικράτηση του ορθολογισμού είναι αναμφισβήτητη με την επιστημονική μεθοδολογία και τη γλώσσα των μαθηματικών τύπων.
Από την άλλη πλευρά ο Μύθος λειτουργεί παραδειγματικά και προβάλλει τα στοιχειώδη πρότυπα. Διαμορφώνει τις παραδόσεις, ενώνει το παρελθόν με το μέλλον και σφυρηλατεί την συλλογική ταυτότητα των ευρωπαϊκων λαών. Η διατήρηση των αρχέγονων δυνάμεων είναι ενστικτώδης αυτοκατάφαση της βιολογικής μας υπόστασης.
Αναμφισβήτητα ο Λόγος είναι το σπαθί μας αλλά ο Μύθος παραμένει η πανοπλία μας. Πέρα από τις επιταγές της λογικής πρέπει να κατακτήσουμε την μυθική αλήθεια, αλήθεια επικίνδυνη σαν τα μάτια της θνητής Γοργόνας.
Η Μέδουσα μπορεί να μας απολιθώσει σε άβουλους και ξεπερασμένους παρελθοντολόγους ή μπορεί από τον κομμένο λαιμό της να μας προσφέρει τον Πήγασο, το φτερωτό άλογο της έμπνευσης.
Όπως ο Περσέας, θα πρέπει να την πλησιάσουμε πλαγίως ώστε να μην καταλήξουμε ένα ακόμη πέτρινο άγαλμα στην συλλογή των άτυχων ηρώων της.
Τό άγαλμα: Ο χάλκινος ΠΕΡΣΕΑΣ του Μπενβενούτο Τσελλίνι (1500-1571).
Οι Φύλακες: Η ανώτερη τάξη της Πολιτείας από την οποία προέρχονται οι ανώτατοι άρχοντες. To βασικό πρότυπο της Φρουράς.
Η Φρουρά: Οι προθέσεις μας είναι ξεκάθαρες από το πρώτο ήδη κείμενο - ΕΙΣΑΓΩΓΗ.
Ο εχθρός: Οι βάρβαροι - οι απολίτιστοι - οι πιστοί του χρήματος.
6 σχόλια:
Από τα καλύτερα και ουσιαστικότερά σου, SWK. Σκιαγραφείς με ακρίβεια σημαντικά θέματα που διχάζουν τις σημερινές κοινωνίες.
"...Επιπροσθέτως, αν θελήσει κάποιος να διδάξει σε όλους τους ανθρώπους την αλήθεια για τους Θεούς, θα προκαλέσει από την μία τον καγχασμό των ανοήτων λόγω της αδυναμίας τους να την κατανοήσουν, και από την άλλη τη ραθυμία των συγκροτημένων. Ενώ η συγκάλυψη της αληθείας με τους μύθους, δεν επιτρέπει στους πρώτους να καγχάσουν, τους δε δεύτερους εξαναγκάζει στο να φιλοσοφούν."
τάδε έφη Σαλλούστιος
Πολύ καλό. Και ο Καλλίμαχος έκανε μια τρομερά εύστοχη παρατήρηση.
Συνεχίζοντας τον σχόλιο του Καλλίμαχου:
Ακριβώς αυτό συνέβαινε και στην αρχαία Ελλάδα. Οι μη μυημένοι μάθαιναν τον κόσμο, τους Θεούς και τα πρότυπα τα ηρωικά και τα ηθικά από τη μυθολογία ενώ αυτοί που ήταν έτοιμοι περνούσαν στα μυστήρια και στη μύηση.
Ο μύθος είναι η κινητήριος δύναμη ενός λαού και η αφορμή γέννησης σπουδαίων ηγετών.
Λόγος καβάλα στο άλογο...
Περαστικός: Το θέμα διχάζει κυρίως τις δικές μου απόψεις...
Καλλίμαχος: Κανείς δεν γνωρίζει την αλήθεια γιά τους Θεούς...
Εχετλαιός: Ο Ήλιος είναι ο Θεός των ορθολογιστών...
Λάκων: Μεταξύ Ήλιου και Σπαθιού δεν υπάρχουν μυστήρια...
Αερόστατο: Εξαιρετική παρατήρηση...
Δημοσίευση σχολίου