Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΘΕΟΣ

Βουλιάζει η γη στη θάλασσα κι ο ήλιος
Έχει μαυρίσει και τα άστρα
Πέφτουν καυτά απ’ τον Ουρανό
Καπνοί ανεβαίνουν και ξεσπούν σε φλόγες
Ο ουρανός πήρε φωτιά.

Στον μεγάλο ναό της Ουψάλας το άγαλμα του Θορ δέσποζε στο μέσον, ανάμεσα στον Όντιν και τον Φρέυρ. Γιός του Όντιν και της Έρντα και υπέρμαχος των άλλων θεών συνδύαζε χαρακτηριστικά υπερασπιστή των χωρικών και θεού του πολέμου. Θεός του ανέμου, του κεραυνού και της καταιγίδας προστάτευε τους πιστούς του από τις επιδημίες και τους λιμούς και καθαγίαζε τους ρούνους, τα όπλα και τα σπαρτά. Έφερε στο κεφάλι του το φλεγόμενο στέμμα με τα αστέρια και είχε στην κατοχή του τη ζώνη της δύναμης, τα σιδερένια γάντια και το φοβερό σφυρί Μιόλνιρ.

Όταν έφτασε το πλήρωμα του χρόνου, ο Θορ έπαιξε στο κοσμικό θέατρο τον προκαθορισμένο του ρόλο. Στην τελευταία μάχη ο Λόκι ξέφυγε από τα δεσμά του και πολέμησε με τον Χέιμνταλ μέχρι θανάτου. Ο τερατώδης σκύλος Γκαρμ αλληλοσκοτώθηκε με τον Τυρ κι ο Φένριρ με τα σαγόνια του να αγγίζουν τον ουρανό κατάπιε τον Όντιν. Ο Δαίμονας της φωτιάς κατέβαλε τον Φρέυρ κι έκαψε ολόκληρη τη γη. Οι λύκοι καταβρόχθισαν τον ήλιο και το φεγγάρι και τ’ αστέρια έπεσαν από τον ουρανό. Κι ο Θορ αν και νίκησε το Παγκόσμιο Ερπετό, δηλητηριασμένος υπέκυψε κι αυτός στο σκοτεινό πεπρωμένο των παλαιών Θεών.

Καμμιά χρυσή εποχή δεν ακολούθησε το Ράγκναροκ παρά τις προφητικές εξαγγελίες. Η νέα Μίντγκαρντ μαστιζόταν από τα προαιώνια δεινά της ανθρωπότητας και δεν ξεπέρασε ποτέ το θάνατο των αθανάτων. Στον σύγχρονο κόσμο η ασύμμετρη επικράτηση του ορθολογισμού είχε εξοστρακίσει τη μυθολογία στο περιθώριο της κοινωνικής πραγματικότητας. Μονοθεϊστικές θρησκείες της ερήμου μονοπωλούσαν τα υπολλείματα του θρησκευτικού συναισθήματος και η ανισορροπία μεταξύ Λόγου και Μύθου συντηρούσε την επίσημη τέχνη της παρακμής.

Ωστόσο, ο Θορ επέστρεψε ξαφνικά μέσα από μια πύλη που δεν περίμενε κανείς: τα εικονογραφημένα παιδικά αναγνώσματα της σύγχρονης Αμερικής, τα κόμικς της Μάρβελ που εύστοχα αποκαλούνται pulp μυθολογία του εικοστού αιώνα. Κατά ειρωνεία της τύχης τον ανέστησαν δύο Αμερικανοεβραίοι της Νέας Υόρκης στο τεύχος 83 του περιοδικού Journey into Mystery, τον Αύγουστο του 1962. Σε μια εξωφρενική ιστορία των Stan Lee και Jack Kirby με ιπτάμενους δίσκους και Κρόνιους πετρανθρώπους, ο Θορ εισήλθε πανηγυρικά στην μαζική παραγωγή της εφηβικής ψυχαγωγίας. Όχι πιά ώριμος κοκκινογένης με πλατύγυρο καπέλο μα νεαρός ξανθομάλλης με φτερωτό κράνος, ξεπρόβαλλε κραδαίνοντας το πολεμικό σφυρί του από το εξώφυλλο του Kirby κατευθείαν στο συλλογικό ασυνείδητο της ποπ κουλτούρας. Μαζί του επέστρεψαν η Άσγκαρντ, η Βαλχάλα, η Νίφλχαϊμ, η Γιότουνχαϊμ και το ξαχασμένο πάνθεο των Βορείων: η Σιφ και ο Χέιμνταλ, η Χέλα του θανάτου, η Μπρουνχίλδη, ο μισητός Λόκι κι ο αγαπημένος Μπάλντερ.

Στην εξέλιξη του πρώτου σεναρίου, ο χωλός γιατρός Don Blake ανακάλυπτε μέσα σε μια σπηλιά ένα μαγικό ραβδί και μαζί με αυτό την θεϊκή του ταυτότητα: στο ταπεινό σώμα του ενσαρκωνόταν ο περήφανος γιός του Όντιν, τιμωρημένος απο τον πατέρα του να βιώσει την ανθρώπινη φύση και να διδαχθεί την ταπεινοφροσύνη.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Θορ πρωταγωνίστησε σε αμέτρητες περιπέτειες μοιρασμένες ανάμεσα στις μεγαλουπόλεις του εικοστού αιώνα και τους πύργους της Άσγκαρντ. Κάτω από το σημάδι του Σφυριού και πέρα από τις προθέσεις των εκδοτών εξελίχτηκε σταδιακά στο μυθικό, αντίπαλο δέος των πλαστικοποιημένων και δημοκρατικών ηρώων τύπου Σούπερμαν και Κάπταιν Αμέρικα.

Σε τελευταία ανάλυση, ενώ οι άλλοι αρχαίοι θεοί χαίρουν σήμερα ελάχιστα ίχνη λατρείας από ξεμωραμένους γέροντες σε κρυφούς ναούς, ο Θορ αντλεί απεριόριστη ενέργεια από χιλιάδες νεαρούς αναγνώστες που καταθέτουν ολοφάνερα την πίστη τους σε μηνιαίες συνδρομές.
Μαζί τους κι εμείς ξεφυλλίζουμε τις πολύχρωμες σελίδες των περιοδικών του ρίχνοντας κλεφτές ματιές στα καρέ της μεγάλης Σάλας των Θεών που πάντα θα ποθούμε...




Η μεγάλη εικόνα: Το εξώφυλλο του πρώτου τεύχους του πιό πρόσφατου κύκλου ιστοριών από τον Αμερικανό ζωγράφο Arthur Suydam. (Σεπτέμβριος 2007, non-zombie cover, Thor Vol 3 #1, J. Michael Straczynski, Olivier Coipel, Mark Morales).
Η μικρή εικόνα: Το εξώφυλλο του Journey into Mystery #83. Εικονογράφηση του Jack Kirby. Στα πρώτα τεύχη η πλοκή της ιστορίας ήταν του Stan Lee (Stanley Lieber) αλλά το κείμενο είχε γραφτεί από τον μικρότερο αδερφό του Larry Lieber.
Οι στίχοι της εισαγωγής: Από ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΣΙΒΥΛΛΑΣ της Αρχαίας Έδδας, σε μετάφραση του Γιάννη Υφαντή.

Το φτερωτό κράνος του Thor: Πιθανότατα δάνειο από τους Σάξωνες που μάχονταν τον πρίγκιπα Valiant στις μνημειώδεις σελίδες του Hal Foster.
Ημέρα έκδοσης του κειμένου: Η ημέρα της εβδομάδας Πέμπτη (Thursday), που τιμητικά φέρει το όνομά του.