REMEMBER TOMORROW

«Κινούμενοι στο χώρο του βρετανικού heavy metal κατακτούν κάθε μέρα και περισσότερο έδαφος και δεν αποκλείεται μέσα στο ’80 να βρεθούν ανάμεσα στα πρώτα συγκροτήματα του είδους. Το γκρούπ αποτελείται από πέντε άτομα με επικεφαλής τον μπασίστα Steve Harris και δημιουργήθηκε σαν μια αντίδραση ενάντια στο συνεχώς αυξανόμενο κίνημα των πάνκ, πριν λίγα χρόνια. Ένας μικρός δίσκος σε δική τους παραγωγή πρόκειται να κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες βασισμένος σε στοιχεία από τα τραγούδια τους «Prowler», «Invasion» και «Iron Maiden». Η σκηνική παρουσία τους είναι επίσης καλή και νομίζω ότι θα έπρεπε να ενδιαφερθεί γι’ αυτούς μια μεγάλη εταιρεία δίσκων.»                   

Έχω την εντύπωση πως ήταν κάποια Κυριακή του Δεκεμβρίου του 1980. Η πρώτη χρονιά του Λυκείου προχωρούσε ακάθεκτη, μαζί με τις χαρές και τα προβλήματα της εφηβείας μας. Ο Κ ήταν συνομήλικος, κολλητός φίλος, ροκάς και Μοτορχεντάς. Με προσκάλεσε στο σπίτι του, ν’ ακούσουμε μαζί έναν δίσκο που πρόσφατα είχε αποκτήσει, το παρθενικό άλμπουμ κάποιων νεαρών Βρετανών, που ονομάζονταν Iron Maiden... Είχαμε διαβάσει πρώτη φορά γι’ αυτούς, σ’ ένα αφιέρωμα του Ποπ και Ροκ λίγους μήνες πριν, πως ήταν αξιόλογη μπάντα και γέννημα της αντίδρασης του hard rock ενάντια στο κίνημα του πανκ.

Εκείνη την εποχή άκουγα Deep Purple, Rainbow, Ted Nugent, Led Zeppelin. Ήμουν ήδη εκλεκτικός και περιχαράκωνα με φανατισμό τα συγκροτήματα που ξεχώριζα. Περιεργάστηκα με συγκατάβαση τη ζωγραφιά του εξωφύλλου και τις φωτογραφίες της μπάντας στο οπισθόφυλλο αναμένοντας το πρώτο τραγούδι που θα επέλεγε ο Κ για να εξάψει το ενδιαφέρον μου. Κι ενώ η άσχημη καρικατούρα του Eddie με προϊδέαζε για τα χειρότερα, η ιδιαίτερη μελωδία του Phantom Of The Opera με συνεπήρε ολοκληρωτικά. Τα ηχεία απελευθέρωσαν νέα ηχοχρώματα στο μουσικό τοπίο, ο βαρύς μεταλλικός ήχος ακούστηκε αιχμηρός, αγνός, νεανικός. Κάτι καινούργιο είχε γεννηθεί και ήμασταν εκεί από την αρχή.

  

Tears for remembrance, and tears for joy,
Tears for somebody and this lonely boy.
Out in the madness, the all seeing eye,
Flickers above us, to light up the sky.

Unchain the colors before my eyes,
Yesterday's sorrows, tomorrow's white lies.
Scan the horizon, the clouds take me higher,
I shall return from out of fire.

Η ανάμνηση είναι δυνατή σαν η συνάντηση να έγινε μόλις χθες. Ο φίλος μου ο Κ πέθανε λίγα χρόνια αργότερα, νέος ακόμη κι ωραίος σαν τους καταραμένους ήρωες του ναρκωμένου Rock που τόσο αγαπούσε. Κι εγώ, πενηντάρης πλέον, αντικρίζω με θλίψη από το μέλλον το δικό μου δύστροπο, νεανικό βλέμμα, που αναζητούσε τότε τους θεούς στο νεφελώδη ουρανό της μουσικής και των ιδεών. O χρόνος είναι ύπουλος κι απατηλός. Κοιμήθηκα έφηβος ήρωας εκείνο το βράδυ και ξύπνησα απαθής μεσήλικας σήμερα το πρωί.

Tears for remembrance... Οι στίχοι των Iron Maiden ακούγονται παράξενοι και προφητικοί στη γκρίζα πραγματικότητα που με καταθλίβει. Ποιός ξέρει... Αν υπάρχουν ακόμη χρώματα, ίσως τα ψέματα του τραγουδιού να μην μας καθορίζουν απόλυτα και οριστικά. Ίσως κάποιο καλοκαίρι στο τέλος του κύκλου, να επιστρέψουμε όλοι μαζί, μέσα από τη φωτιά. Αληθινοί, χαρούμενοι και έφηβοι ξανά...

  

Το κείμενο στα εισαγωγικά: Σύντομη παρουσίαση των Iron Maiden από τον Geoff Barton, στο τεύχος 26 του περιοδικού Ποπ & Ροκ (Απρίλιος 1980). Το συγκεκριμένο τεύχος περιλάμβανε δεκασέλιδο αφιέρωμα στο Hard Rock / Heavy Metal, με ιδιαίτερη αναφορά στο NWOBHM.

Οι στίχοι: Remember Tomorrow (Harris - Di’ Anno). Από το εξαιρετικό, πρώτο άλμπουμ των Iron Maiden (1980).

Οι φωτογραφίες:

-Το εξώφυλλο του τεύχους 26, από τo αρχείο μου. Το πρώτο τεύχος του Ποπ & Ροκ με συλλογικό heavy metal εξώφυλλο.

-Το έπιπλο ράδιο-πικάπ Grundig, που άκουσα τους πρώτους δίσκους στο πατρικό μου σπίτι. Πανομοιότυπο μ’ εκείνο στο σπίτι του κακότυχου φίλου μου.

-Το εξώφυλλο της ελληνικής έκδοσης του πρώτου LP των Iron Maiden, που ακόμη έχω στη συλλογή μου (EMI GREECE, 1980). Εικονογράφηση του Derek Riggs.

-Χεβυμεταλλάς των πρώτων χρόνων της δεκαετίας του ’80.

POP CULTURE

Τα καλά κόμικς παραμένουν στις μέρες μας στην εμπροσθοφυλακή των εικαστικών τεχνών, συνδεδεμένα άρρηκτα με την παράδοση της μεγάλης ζωγραφικής του Δυτικού Πολιτισμού. Ενάντια στην ασχήμια της μοντέρνας τέχνης, την οποία εξακολουθούν να υποστηρίζουν οι διαταραγμένοι τεχνοκριτικοί και το απολίτιστο κατεστημένο, οι ταπεινοί εικονογράφοι συνεχίζουν στο περιθώριο της επίσημης κουλτούρας, να αναπλάθουν τον κόσμο με μοναδικό κριτήριο την αίσθηση του ωραίου.

 

Στην πρωτοπορία της ένατης τέχνης, ας θυμόμαστε πάντα πως ο σπουδαιότερος αμερικανός υπερήρωας, ο Σκοτεινός Ιππότης, οφείλει την ανώτερη αισθητική της φορεσιάς του, στα αναγεννησιακά σχέδια των πτητικών μηχανών του Leonardo da Vinci...

BEST OF

 

THE HANDS OF SHANG-CHI, MASTER OF KUNG FU, OMNIBUS VOL 1&2 –

WALT DISNEY’S SILLY SYMPHONIES, VOL 1&2 –

KING CONAN, WOLVES BEYOND THE BORDER –

LAMENT OF THE LOST MOORS –

METABARONS GENESIS, CASTAKA –

THE SMURFS & FRIENDS –

ΒΑΤΜΑΝ, THE GOLDEN AGE, VOL 1 –

PRINCE VALIANT, VOL 13 –

WALT DISNEY’S MICKEY MOUSE, VOL 9&10 BY FLOYD GOTTFREDSON –

WEIRDWORLD –

HELLBOY IN HELL –

SECRET WARS –

THE METABARON: THE TECHNO-ADMIRAL & THE ANTI-BARON –

BLAKE & MORTIMER, PROFESSOR SATO’S THREE FORMULAE –

TARZAN, THE COMPLETE BURNE HOGARTH COMIC STRIP LIBRARY –

THE MANARA LIBRARY –

FAFHRD AND THE GRAY MOUSER, THE CLOUD OF HATE AND OTHER STORIES –

MANDRAKE THE MAGICIAN, THE HIDDEN KINGDOM OF MURDERERS –

CIVIL WAR ADVENTURE –

THE COMPLETE CREPAX –

DOCTOR STRANGE, WHAT IS IT THAT DISTURBS YOU, STEPHEN? –

ALEISTER &ADOLF –

VALERIAN AND LAURELINE –

SCARLET WITCH –

XIII, RETURN TO GREEN FALLS –

NEW LONE WOLF & CUB –

ZAGOR, VOODOO VENDETTA –

TOKYO GHOST –

SAMURAI, BROTHERS IN ARMS –

ΤΗΕ UNWORTHY THOR –

HELLBOY AND THE B.P.R.D. 1954, BLACK SUN –

INHUMANS vs X-MEN #0 –

SKYBOURNE –

THE DARK KNIGHT III, THE MASTER RACE

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Best of: Η προσωπική μου επιλογή σύγχρονων κόμικς και πρόσφατων επανεκδόσεων (2016) παλαιότερων σειρών, που ξεχωρίζουν για το εικαστικό και φιλολογικό τους περιεχόμενο. Βεβαίως, αντίθετα με τους παραπάνω τίτλους, η συντριπτική πλειοψηφία των εκατοντάδων κόμικς που κυκλοφορούν σήμερα στον αγγλόφωνο κόσμο, είναι ανάξια λόγου.

ΕΦ’ ΟΠΛΟΥ ΛΟΓΧΗ!

«...ΠΡΟΣΟΥΤΟ ΠΑΡΜΑ, ΣΥΚΩΤΙ ΝΕΑΡΟΥ ΜΟΣΧΑΡΙΟΥ ΝΩΠΟ, ΣΑΛΑΜΙ ΑΕΡΟΣ ΘΑΣΟΥ, ΤΥΡΙ ΚΑΤΣΙΚΙΣΙΟ ΚΡΗΤΗΣ, ΓΑΛΟΠΟΥΛΑ FOUANTRE, ΣΝΙΤΣΕΛ ΧΟΙΡΙΝΟ ΝΩΠΟ, ΣΟΛΟΜΟΣ ΝΟΡΒΗΓΙΑΣ, ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ PLEUROTUS ΕΓΧΩΡΙΑ, ΚΑΡΥΔΙΑ ΨΙΧΑ, ΖΑΧΑΡΗ ΑΧΝΗ...»
Διαβάζω σκωπτικά την απόδειξη λιανικής πώλησης, που μόλις μου έδωσαν στο ταμείο του σούπερ μάρκετ. Είδη «πρώτης ανάγκης» της σύγχρονης ελληνικής οικογένειας. Παρατηρώ τριγύρω τους αποχαυνωμένους συμπολίτες, που σπρώχνουν ανάμεσα στα ράφια τα καρότσια με τις προμήθειες. Διαμαρτύρονται ασταμάτητα για τους φόρους, για τις τιμές, για τις περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις. Νοσταλγούν την εποχή που ξεχείλιζαν οι τσάντες με τα ψώνια. Και γερνούν απόλεμοι και δίχως απογόνους. 
 

Έξω από τις πόρτες της υπεραγοράς, οι παραληρούντες αναρχικοί κυριαρχούν στις ιδέες και τη κοινωνία, οι χριστιανοί φιλάνθρωποι καλωσορίζουν τους μουσουλμάνους μετανάστες και οι Μογγόλοι γείτονες διεκδικούν γη και ύδωρ. Η σκληρή πραγματικότητα περιγράφει αφεαυτή, τα αποτελέσματα του διαλυτικού συνδυασμού της τεχνητής ισότητας με τη μαζική δημοκρατία.

Επιπλέον, ως συμβολική επικύρωση της διάχυτης αθλιότητας, σε λίγες ημέρες στους σημαιοστολισμένους δρόμους των δήμων, δύσμοιρα παιδιά με νοητική υστέρηση, με ψυχικά και σωματικά προβλήματα, θα οδηγήσουν την παρωδία παρέλασης των υπό διάλυση σχολιαρόπαιδων. Η αρρώστια και η αδυναμία έχουν επιβάλλει ως κύρια επιδίωξη των νεοελλήνων, αντί της συναρπαστικής υπεροχής την κατευναστική φιλευσπλαχνία.

Ντρέπομαι για λογαριασμό όλων μας καθώς πλησιάζει η ημέρα μνήμης των τιμημένων προγόνων κι αναρωτιέμαι για το σκοτεινό μέλλον. Υπάρχει άραγε ελπίδα γι’ αυτόν τον αποβλακωμένο λαό, που το εκπαιδευτικό σύστημα, το πολιτικό κατεστημένο και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, έχουν μεθοδικά αποπροσανατολίσει; Ανάβουν ακόμη σπίθες δόξας στα βάθη του συλλογικού ασυνείδητου της διαβρωμένης ψυχής μας; Θα επιστρέψουν μέσα μας οι πατριάρχες της φυλής, που «Λυώναν το σίδερο, μασούσανε τη γης»;

Αν η απάντηση είναι θετική, ένα μόνο δραματικό παράγγελμα αρκεί. Αυτό που δίνεται στα στρατιωτικά τμήματα, όταν έχουν αραιώσει τους ζυγούς πριν την προσβολή, κι από τον κολεό, με το αριστερό χέρι, οι άντρες καλούνται ν’ αδράξουν τη λαβή!

Η φωτογραφία: Ιστορικό ντοκουμέντο από το έπος του 1940 (Αρχείο Κούλη Ζαμπαθά). Ζήτω η 28^η Οκτωβρίου!

ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς

Στην αρχαιότητα, οι Σπαρτιάτισσες αποχωρίζονταν τους γιούς τους στον πόλεμο, με την μικρή αυτή φράση που λειτουργούσε ως υπενθύμιση, προειδοποίηση αλλά και ευχή. Ο μαχητής όφειλε να επιστρέψει από τη μάχη όρθιος, φέρνοντας μαζί του την βαριά ασπίδα του, ειδάλλως να τον φέρουν πίσω οι σύντροφοί του, τραυματία ή νεκρό πάνω σε αυτήν.

Η μεγάλη ασπίδα ήταν το κατεξοχήν όπλο των Ελλήνων, το «ὅπλον» που ονομάτιζε τους οπλίτες. Στον τρόπο μάχης της φάλαγγας, οι οπλίτες-πολίτες, με την ασπίδα προστάτευαν τους διπλανούς συμπολεμιστές τους. Η διατήρηση της αυτοκυριαρχίας και συνεπώς της θέσης τους στην παράταξη, κρατώντας την ασπίδα, ήταν κρίσιμη για την τελική έκβαση της μάχης και άρρηκτα συνδεδεμένη με το συλλογικό, ηρωικό ιδεώδες της αρχαϊκής πόλης.

 «Απ’ τη γενιά του Ηρακλή του ανίκητου είσαστε,

θάρρος λοιπόν· και το βλέμμα του ο Δίας

δεν τ’ αποστρέφει·

των εχθρών μας το πλήθος μην το φοβάστε·

εμπρός μεσ’ στους πρώτους την ασπίδα κρατώντας

και την οργή στη ψυχή,

και τη μοίρα τη μαύρη του θανάτου

δεχτείτε την

σαν τις ακτίνες τις ζωογόνες του ήλιου.»

Ο Τυρταίος υμνούσε με τις ελεγείες του, αυτό ακριβώς το πολεμικό ιδανικό που απαιτούσε «και τη ζωή σας χαλάλι· άντρας προς άντρα», όχι μόνο από τους Σπαρτιάτες αλλά κι από όλους τους υπόλοιπους Έλληνες. Η νηφάλια αποδοχή της μαύρης μοίρας του θανάτου, μεταφυσικά μεταλλασσόταν έτσι σε ζωογόνα ηλιακή επιλογή στην πεμπτουσία της μάχης. Και έφερε εγγεγραμμένο στον πυρήνα της, τον επικό απόηχο της περίφημης ομηρικής φράσης, όπου ο Αίαντας ζητούσε από τον Δία, αν ήταν γραφτό να χαθούν οι Αχαιοί, να χάνονταν τουλάχιστον μέσα στο φως του Ήλιου.

Οι Έλληνες ήξεραν να πεθαίνουν για την πατρίδα, για τους συντρόφους, για τη δόξα. Ο τιμημένος θάνατος δεν τους ξεχώριζε πάντως από άλλους, εξίσου υπερήφανους λαούς. Στην πραγματικότητα, η τεράστια πολιτισμική τους υπεροχή ακόμη και στον τομέα της πολεμικής ηθικής, εδραζόταν στον μοναδικό τρόπο καλλιτεχνικής διακήρυξης και στην προσωπική διαφοροποίηση από τις συλλογικές αρχές της κοινότητας.

 

Σε αυτό το ιδεολογικό πλαίσιο, ο Αρχίλοχος άνοιξε νέους δρόμους. Αν και σχεδόν σύγχρονος με τον Τυρταίο, υπήρξε ο πρώτος δημιουργός που απομακρύνθηκε από τις μυθικές επιταγές της πολεμικής αριστοκρατίας και τόλμησε να κάνει ποίηση τις προσωπικές του πεποιθήσεις.
 

Ο Αρχίλοχος έζησε την πολυτάραχη ζωή του ταξιδεύοντας, συνθέτοντας λυρικά ποιήματα και ακονίζοντας το δόρυ του. Πολεμώντας συνεχώς, άλλοτε για την ιδιαίτερη πατρίδα του κι άλλοτε σαν μισθοφόρος, γνώριζε από πρώτο χέρι τόσο το πραγματικό όσο και το ηθικό βάρος της ασπίδας. Και το διακωμωδούσε!

«Χαίρεται κάποιος Σάϊος με την ασπίδα

που την πέταξα, μη θέλοντας, στα θαμνά,

κι ας ήταν θαύμα ολόκληρη.

Ο ίδιος όμως σώθηκα· γι’ ασπίδες θα μιλάμε;

Στα κομμάτια η ασπίδα· καλύτερη θα πάρω.»

Όταν διάβασα για πρώτη φορά τους παραπάνω εικονοκλαστικούς στίχους, ένοιωσα μια δυσάρεστη έκπληξη για τον αμφιλεγόμενο βάρδο που δεν δίσταζε να σατυρίσει ακόμη και την εγκατάλειψη της ασπίδας του στα χέρια των βάρβαρων Θρακών.

Ήταν όμως ο Αρχίλοχος «ρίψασπις» με την άτιμη και μιαρή έννοια του όρου; Κι έπραξαν σωστά οι Σπαρτιάτες, που δεν τον δέχτηκαν στην πόλη τους όταν κάποτε τους επισκέφτηκε; Άξιζαν άραγε οι συμπολεμιστές του, οι εχθροί, ο αντικειμενικός σκοπός του πολέμου, τον χαμό του σ’ εκείνη την εκστρατεία;

Πέρασε καιρός για να συνειδητοποίησω το σφάλμα της προκατειλημμένης, αρχικής μου ανάγνωσης. Ο κυνικός Αρχίλοχος έστεκε υπεράνω της συμβατικής, κοινωνικής κριτικής και κοντά στο πρότυπο του αυτοκαθοριζόμενου υπερανθρώπου. Η ποιητική του έμπνευση προερχόταν από την ισχυρή αυτοκατάφαση που τον χαρακτήριζε. Με αυτήν ως μέτρο σύγκρισης, έκρινε εγωκεντρικά και κατά περίπτωση, το κύρος των συγκρούσεων που λάμβανε μέρος. Αυτή ήταν η δική του Μούσα, που πετώντας την ασπίδα, διέρρηξε τα κοινοτικά θέσφατα της εποχής του και επανατοποθέτησε τα δυσδιάκριτα όρια της προσωπικής ηθικής.

Ο ποιητής-πολεμιστής Αρχίλοχος αμφιταλαντεύτηκε ρουφώντας τη χαρά της ζωής, δίχως όμως να απεμπολήσει την ύστατη τιμή του μαύρου ήλιου του θανάτου. Γιατί εν τέλει, γέροντας άνδρας, κρατώντας καλύτερη ασπίδα, όντως φονεύθηκε στη μάχη...

 

                                                                   

 

Η φωτογραφία: Σπαρτιατική, χάλκινη ασπίδα. Λάφυρο των Αθηναίων από τη μάχη της Πύλου (425 π.Χ.). Στην επιφάνειά της αναγράφεται η στικτή επιγραφή: «ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΑΠΟ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ ΕΚ ΠΥΛΟ». Από παλαιότερη επίσκεψή μου στο Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς, στη Στοά του Αττάλου.

Οι στίχοι: Τυρταίος και Αρχίλοχος (7^ος αιώνας π.Χ.). Μετάφραση Κ. Τοπούζη.

«ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς»: Με την ασπίδα ή πάνω στην ασπίδα. Μια από τις παλαιότερες φράσεις που θυμούμαι από παιδί. Την επαναλάμβανε συχνά η φιλόλογος μητέρα μας, απαιτώντας από εμένα και τον μικρότερο αδερφό μου, την πρωτιά στα μαθητικά θρανία. Το διαφορετικό νόημα που της πρόσδιδε, υποδήλωνε πως ή θα γινόμασταν κορυφαίοι στο σχολείο ή ως αποτυχημένοι «Σπαρτιάτες» δεν θα ήμασταν αποδεκτοί στην οικογενειακή εστία...

ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

« ...ανάμεσα σ΄αυτούς τους νεκρούς υπάρχουν δύο Ρώσοι. Είναι ψηλοί, γεροδεμένοι, με μακριά χέρια και τα μάτια τους είναι γουρλωμένα και πεντακάθαρα. Είναι δύο εξειδικευμένοι εργάτες, δύο σταχανοβίτες. Ορισμένοι Γερμανοί στρατιώτες τους κοιτάζουν σιωπηλοί. Ένας απ΄ αυτούς ψάχνει τριγύρω για λουλούδια, αλλά δεν υπάρχουν παρά κόκκινα λουλούδια στο χωράφι, ένα είδος παπαρούνας. Ο στρατιώτης διστάζει μπροστά σ’ αυτά τα λουλούδια κι έπειτα ξεριζώνει μία δέσμη στάχυα και μ’ αυτά τα στάχυα καλύπτει τα δύο σβησμένα πρόσωπα...»

«...Ο αέρας είναι χλιαρός. Το σιτάρι κυματίζει στον άνεμο και τα χωράφια με τη σόγια αναπέμπουν ένα μεταξένιο θρόισμα. Στα καμποχώραφα τα ηλιοτρόπια – δάση ολόκληρα – περιστρέφονται αργά γύρω από τους μακριούς μίσχους με κατεύθυνση προς τον ήλιο κι ανοίγουν νωχελικά το μεγάλο κίτρινο μάτι τους. Τεράστια λευκά σύννεφα κατρακυλάνε από τον ουρανό, καθώς οι Ρώσοι στρατιώτες κοιμούνται ξαπλωμένοι μες στα αυλάκια, με τα πρόσωπά τους καλυμμένα με στάχυα... » 

 

Το παραπάνω κείμενο, αν και δημοσιογραφική ανταπόκριση, μοιάζει περισσότερο με λυρικό επιτάφιο. Ρώσοι και Γερμανοί, στρατιώτες και εργάτες, ζώντες και νεκροί, παπαρούνες και στάχυα. Τα δάση από ηλιοτρόπια τονίζουν την ηλιακή μεταφυσική του τελευταίου εμφυλίου πολέμου της λευκής φυλής.

 

Η γερμανική εκστρατεία εναντίον της σοβιετικής Ρωσίας υπήρξε ένα καθοριστικό επεισόδιο στον μεγάλο πόλεμο αλληλοεξόντωσης μεταξύ των αδερφών, ευρωπαϊκών λαών. Συγκρούστηκαν Άθεοι εναντίον Παγανιστών, Υλιστές εναντίον Ρομαντικών, Εθνικοσοσιαλιστές εναντίον Κομμουνιστών. Αλλά παρέμεναν οι ίδιοι εκείνοι Ρώσοι και Γερμανοί, που τον προηγούμενο αιώνα είχαν συμμαχήσει με τους Βρετανούς για να σταματήσουν τη μεγάλη στρατιά του Ναπολέοντα, τη γαλλική στρατιά που αν επικρατούσε, θα ένωνε από τότε την ευρωπαϊκή ήπειρο σε μια νέα Αυτοκρατορία.

 

Η δική μας κοσμοθεώρηση - το ηρωικό ιδεώδες, η ρομαντική προσέγγιση, οι ελληνορωμαϊκές καταβολές, η προτεραιότητα στην αισθητική, η πίστη σε μια ανώτερη ανθρωπότητα - έχει προφανείς εκλεκτικές συγγένειες.  Οι στολές μάχης των Βάφεν SS μας φαίνονται ασύγκριτα ομορφότερες από τις κακόγουστες φορεσιές «τσουβάλια» του ρωσικού στρατού. Και αποστρεφόμαστε την τακτική των Σοβιετικών που χρησιμοποιούσαν εκτενώς τις μογγολικές δυνάμεις της επικράτειάς τους.

 

Ωστόσο, επιβάλλεται σήμερα η νηφάλια περισυλλογή πάνω στον ευρύτερο ενδοφυλετικό χαρακτήρα της σύγκρουσης. Γιατί εμείς που πιστεύουμε στην ενότητα της Ευρώπης, θαυμάζουμε εξίσου τον Φρήντριχ Χαίλντερλιν με τον Αλεξάντρ Πούσκιν και δεν ξεχνούμε πως ο Νίτσε διάβαζε Ντοστoγιέφσκι.

 

 

 

Το κείμενο: Απόσπασμα της ανταπόκρισης του Ιταλού λογοτέχνη και δημοσιογράφου Κούρτσιο Μαλαπάρτε από τα σοβιετικά πεδία των μαχών (Gurgio Malaparte, ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΒΟΛΓΑ. Γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση – Πολιορκία του Λένινγκραντ, 1941-1942. Κεφάλαιο 6: ΚΟΙΤΑΞΤΕ ΚΑΛΑ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ).

Η εικόνα: Γραμματόσημο όπου απεικονίζεται σκηνή μάχης των WAFFEN SS (Πρώτη πολεμική σειρά γραμματοσήμων, έκδοση του 1943, προς τιμήν των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων).

Η ιεράρχηση των λαών: Οι Ρώσοι και οι Γερμανοί είναι μεγάλα έθνη, με σπουδαία συνεισφορά στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Παραμένουν όμως στη δεύτερη σειρά, λίγο πίσω από τους Άγγλους, μαζί με τους Φράγκους και τους Ισπανούς. Για ευκολονόητους λόγους, την κορυφή της πολιτισμικής πυραμίδας μοιράζονται μόνον οι Έλληνες και οι Ιταλοί.

ΚΟΚΟΜΠΙΛ

«Υπερπολυτελές – 52 τετράχρωμες σελίδες! – 750 πολύχρωμες εικόνες – μέγεθος μέγιστο!» 

Εκυκλοφόρησε

                   

Ήταν Ιούλιος του 1974. Το τεύχος 188 του Ζαγκόρ που μόλις είχα αγοράσει στο ψιλικατζίδικο της γειτονιάς ήταν πραγματικά ξεχωριστό. Περιείχε ένα ένθετο πρωτότυπο καρτελάκι με το σήμα της ποδοσφαιρικής ομάδας της Ιταλίας και τέσσερα ακόμη «χιουμοριστικά αυτοκόλλητα του Φαρ Ουέστ». Και στη σελίδα 49, μια ολοσέλιδη διαφήμιση ενημέρωνε τους νεαρούς αναγνώστες πως... «έφτασε ο... ΚΟΚΟΜΠΙΛ - Ο καθηγητής της γελωτοθεραπείας!»

Παρατήρησα προσεκτικά τα πολύχρωμα σκίτσα με τους καουμπόηδες στο ένθετο και επέστρεψα στο μαγαζάκι να αναζήτησω το νέο περιοδικό. Η τιμή ήταν τσουχτερή - 25 δρχ όταν το μκρό Ζαγκόρ στοίχιζε μόνον 4 - αλλά το μέγεθος ήταν μεγάλο και οι σελίδες όλες έγχρωμες. Όσο για το περιεχόμενο...
 

Το σκηνικό των περιπετειών ήταν μια σουρεαλιστική παρωδία της ιστορικής Άγριας Δύσης. Τα καρέ ξεχείλιζαν από μολύβια, ζάρια και κόκκαλα, καπελωμένα σκουλήκια και φιδωτά σαλάμια, ενίοτε στεριανά ψάρια και καλοντυμένα πουλερικά. Δάκτυλα πρόβαλαν μέσα από φλυτζάνια, βαρέλια έβγαζαν γλώσσα, καβαλάρηδες οδηγούσαν άλογα δίχως πόδια και κότες όργωναν τα χωράφια. Ευτυχώς, στη μάχη των επιρροών, ο Ιερώνυμος Μπος νικούσε κατά κράτος τον Σαλβαντόρ Νταλί...
 

Ο Κοκομπίλ ήταν αστείος στην όψη και γρήγορος στα εξάσφαιρα, ένας αγαθός υπερασπιστής του νόμου όπως ο Λούκυ Λουκ. Και ως νέος «αχτύπητος ήρως του Φαρ Ουέστ που πρώτα πυροβολεί και... ύστερα τραβά το πιστόλι!», αμέσως στάθηκε επάξια δίπλα στον διάσημο πιστολέρο που πυροβολεί πιο γρήγορα από τη σκιά του.
Ωστόσο, από την αρχή διέκρινα σημειολογικά μια κραυγαλέα διαφορά: οι βολές του Κοκομπίλ ήταν εκτός από εύστοχες και θανατηφόρες! Ήδη στην πρώτη σελίδα του πρώτου τεύχους, ο γελαστός καουμπόι, μέσα σε 4 μόνον καρέ, εντόπιζε, σκότωνε, έψηνε και ξεκοκκάλιζε ένα ανθρωπόμορφο ορτύκι...

«ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ ΗΤΑΝ Ο ΗΡΩΑΣ ΚΟΚΟΜΠΙΛ, ΓΡΗΓΟΡΟΣ ΣΤΟ ΠΙΣΤΟΛΙ ΚΑΙ ΜΑΝΙΩΔΗΣ... ΧΑΜΟΜΗΛΑΚΙΑΣ! ΟΛΟΙ ΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΦΑΡ ΟΥΕΣΤ ΕΤΡΕΜΑΝ ΣΤΟ ΑΚΟΥΣΜΑ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΤΟΥ...»
 

Τ 1 - ΟΙ ΤΡΟΜΕΡΟΙ 7

Τ 2 - Ο «ΠΑΡΟΙΜΙΑΣ»

Τ 3 - ΤΟ ΤΡΑΙΝΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ

Τ 4 - ΤΟ ΜΑΤΙ ΤΟΥ ΚΟΚΟΡΑ

Τ 5 - ΕΠΤΑ ΕΠΙ ΔΥΟ

Τ 6 - ΖΟΡΡΟ ΟΥΓΚ! ΟΥΓΚ!

Τ 7 - ΖΟΡΡΟ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΖΟΡΡΟ

Τ 8 - ΖΟΡΡΟ ΚΙΝΤ: ΖΙΚ-ΖΑΚ-ΖΙΚΙΖΑΚ!

Τ 9 - ΖΟΡΡΟ ΚΑΙ «ΖΗΤΑ»

Τ 10 - ΕΦΟΔΟΣ!
  

Ακόμη και σήμερα, χρόνια μετά την επανεύρεση και των δέκα τευχών, δεν έχω διαβάσει πλήρως τις ιστορίες. Τις ξεφυλλίζω, γελώ με κάποιες ατάκες, προσέχω τις λεπτομέρειες στα περιθώρια, ρουφώ τη μυρωδιά του πολυκαιρισμένου χαρτιού... κι έπειτα αφήνομαι στη μηχανή του χρόνου. Να επιστρέψω νοητά στο θρυλικό καλοκαίρι του ’74, να συναντήσω τον εννιάχρονο «δαίμονα» εαυτό μου. Και για λίγα έστω δευτερόλεπτα να ξαναγίνω ο ανέμελος μπόμπιρας των ξέγνοιαστων διακοπών και των αγαπημένων συγγενών.

Όμως, αλίμονο! Τα πολύτιμα δευτερόλεπτα σύντομα περνούν κι εγώ πασχίζω μάταια να σώσω την ψυχή μου...

 

 

Cocco Bill: Σουρεαλιστικός κόμικ ήρωας του σπουδαίου Ιταλού δημιουργού Benito Jacovitti (1923-1997). Κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην Ιταλία, τον Μάρτιο του 1957, στην εβδομαδιαία εφημερίδα Il Giorno dei Ragazzi.

Στον πρόλογο: Η πανηγυρική ανακοίνωση στην διαφήμιση του τεύχους 188 του ΖΑΓΚΟΡ (Ο Άνθρωπος με τις Ρόδες, 25/07/1974).

«Μια φορά κι ένα καιρό...»: Η πρώτη φράση της πρώτης ιστορίας της ελληνικής έκδοσης (ΟΙ ΤΡΟΜΕΡΟΙ 7, Ιούλιος 1974).

Οι εικόνες:
-Το αυτοκόλλητο από το ΖΑΓΚΟΡ 188. Ανάλογα αυτοκόλλητα υπήρχαν επίσης στα περιοδικά ΜΠΛΕΚ και ΟΜΠΡΑΞ.

-Το εξώφυλλο του πρώτου τεύχους (Ιούλιος 1974).

Οι ήρωες: Eκτός του Κόκομπίλ, στο δεύτερο τεύχος της σειράς έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση, το Μάτι του Κόκορα και ο Ζορρό Κιντ ως πρωταγωνιστές σε δισέλιδες ιστορίες. Ο τέταρτος ήρωας της παρέας του περιοδικού, ο Ταραλίνο, ακολούθησε στο τρίτο τεύχος. Ο Κοκομπίλ εμφανίστηκε τελευταία φορά σε μια μικρή ιστορία του έβδομου τεύχους ενώ τα επόμενα τρία τεύχη μονοπώλησε ο Ζορρό Κιντ.

LONDON CALLING

Τον περασμένο Ιούνιο, οι Βρετανοί παρασυρμένοι από την αντιπάθειά τους για το ανίκανο διευθυντήριο που κυβερνάει την Ευρώπη, επέλεξαν την αποχώρηση της χώρας τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τον Μάιο όμως, είχε ήδη λάβει χώρα στη Βρετανία ένα άλλο, αντίστοιχο, πολιτικό γεγονός με ξεχωριστή σημασία. Στην πρωτεύουσα της Γηραιάς Αλβιώνας των Αγγλοσαξώνων και των Κελτών, τη δεύτερη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Ευρώπης, οι Λονδρέζοι είχαν ψηφίσει για δήμαρχο έναν Ασιάτη μέτοικο, Μουσουλμάνο και Πακιστανό.

 

Λέγονται πολλά για τον κοσμοπολιτισμό και την πολυπολιτισμικότητα, για τα προβλήματα κοινωνικής ισότητας, για τις φυλετικές διακρίσεις, για την ενσωμάτωση των μεταναστών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, για την διατήρηση ή την απεμπόληση της φυλετικής και πολιτισμικής ταυτότητας. Κι όμως, καμία ιστορική αναγκαιότητα, κανένα κοινωνιολογικό πρόσχημα, καμία βερμπαλιστική ανοησία δεν μπορεί να δικαιολογήσει επαρκώς το παραπάνω πρωτοφανές γεγονός.

Έχει άραγε σημασία πως ο νικητής ήταν υποψήφιος του κόμματος των Εργατικών, πως κάποτε εργαζόταν ως δικηγόρος υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πως ήταν βουλευτής μιας λαϊκής συνοικίας; Μήπως επηρεάστηκαν οι ψηφοφόροι επειδή γνώριζαν πως ο ίδιος προερχόταν από φτωχή και πολυμελή οικογένεια εργατικής πολυκατοικίας, πως ήταν γιός ενός οδηγού λεωφορείου και μιας ράφτρας, πως ο αντίπαλός του ήταν ένας συντηρητικός και πάμπλουτος επιχειρηματίας; Ή μήπως η πληθυσμιακή σύνθεση της πολυεθνικής πόλης υπήρξε τόσο καθοριστική;

 

Στην πραγματικότητα αδιαφορώ για τις παραπάνω εύλογες μα δευτερεύουσες αιτίες καθώς παρακολουθώ έκπληκτος το τέλος της παράδοσης και της ιστορίας. Το εξουσιαστικό σύστημα που υποδόρια ελέγχει τον ορίζοντα των ιδεών, κατασκευάζει με τον ίδιο τρόπο λογικά επιχειρήματα και παράλογη προπαγάνδα. Και δεν χρειάζομαι δομημένη θεωρητική ανάλυση για να οσφρανθώ την προχωρημένη αποσύνθεση ενός λαού που ενοχλείται από τους φτωχούς Πολωνούς εργάτες αλλά καλωσορίζει τους πλούσιους Άραβες επενδυτές.

Είναι ολοφάνερο πως η ένδοξη συνέχεια μιας ενιαίας κοινότητας μέσα στην ρέουσα διάσταση του χρόνου, έχει πλέον καταργηθεί. Η μαζική δημοκρατία και η καταστροφική ιδεολογία της απόλυτης εξατομίκευσης έχουν υπονομεύσει ανεπανόρθωτα το συλλογικό ένστικτο αυτοσυντήρησης του είδους μας ενώ ταυτόχρονα εξανεμίζουν και τις τελευταίες ελπίδες επιβίωσης του Ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Ελάχιστοι γνωρίζουν σήμερα τους στίχους από ένα κάποτε διάσημο ποίημα του Κίπλινγκ που σχολίαζε την εκπολιτιστική ευθύνη της φυλής μας προς τους ταραγμένους κι άγριους λαούς, «μισούς διαόλους και μισούς παιδιά». Κατά την Βικτωριανή Εποχή, η Βρετανία κυβερνούσε την μεγαλύτερη αυτοκρατορία που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, από τον Καναδά στη Νότια Αφρική κι από την Ινδία στη Νέα Ζηλανδία. Η Union Jack εκπροσωπούσε τον πολιτισμό και την ισχύ όχι μόνον του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά συνολικά της κυρίαρχης Ευρώπης.

Και ποιά ήταν η κατάληξη της ιμπεριαλιστικής αποικιοκρατίας; Ποιό ήταν τελικά το ηθικό αποτέλεσμα του βίαιου «εκπολιτισμού» των ημιάγριων κατακτηθέντων για την ίδια τη γηραιά ήπειρο; Εκφυλισμός και επιμειξία, μεταμέλεια και ενοχικά σύνδρομα, παραίτηση και σκεπτικισμός. Στο σύγχρονο Ισλαμαμπάντ, οι πρώην «μισοί διαόλοι και μισοί παιδιά» δεν θα εξέλεγαν ποτέ έναν Προτεστάντη Βρετανό. Αντιθέτως, οι σύγχρονοι Λονδρέζοι αισθάνονται μια χαρά με τον Πακιστανό και Μουσουλμάνο δήμαρχό τους.

Θλίβομαι κι ανησυχώ βαθιά για την παρακμή της άρρωστης φυλής μας. Ο μακρινός αντίλαλος από τα δραματικά λόγια του σημαντικότερου αγγλόφωνου συγγραφέα, κλονίζει συθέμελα τις μετρημένες μέρες μας...
 

«Κάτι είναι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας» 

 

Ευρώπη! Ξύπνα!  

 

 

Η φράση του επιλόγου: William Shakespeare, Hamlet, Prince of Denmark (Σκηνή 4η, Ο Μάρκελος πρός τον Οράτιο στον προμαχώνα).

Half devil and half child: Χαρακτηριστικός στίχος από το ποίημα του Κίπλινγκ, Το Άχθος του Λευκού (Rudyard Kipling, The White Man’s Burden, 1899)

Η φωτογραφία: Από παλαιότερη επίσκεψή μου στο Λοντίνιουμ (Boudicca, Celtic War Queen).

BRITISH EUROPEANS

Today, 23 years since its foundation and 71 years since the end of World War II, the European Union remains a parody of the ideal political integration of the historical nations of the European continent.

Deeply disoriented, the EU has been detached from the original ideals of European tradition and sovereignty. Unfortunately, it is only a lifeless and insipid, financial union of states with a paltry regime: the mass democracy, and a morbid cultural vision: the consumer’s euphoria.

However, the existing EU is the only contemporary, political entity of the united European compatriots. And against the will of the bleak accountants who overwhelm us, it keeps dormant within its fundamental definition, those life-giving forces that under the appropriate conditions, they will eventually enforce the authentic nature of European Culture.
 

United Kingdom is a peripheral country of this counterfeit EU but still the dominant sword of the genuine Europe. And has to remain, at all costs, politically tied to the rest European nations, waiting for the life-saving fullness of time.

The patriotic forces of European nations should not dissolve the existing European Union. They should rather drive out the internationalist Directorate of bureaucrats and bankers, and then undertake the central government of EU. The basic idea of the political union of Europe has in itself an enormous racial power that, in the long term, can lead to a new vision of Roman Empire. Separated nationalisms of the prewar type, will have no chance in the chaotic environment of rampant globalization.

 

Meanwhile, those who really feel Asians or Africans, they may make use of their “right” to self-determination and then follow their cultural and geographical preferences to their adoptive countries.

Because we, the Britons, the Spaniards, the Germans, the Swedes, the Poles, the French, the Italians, the Greeks… we Europeans… We do not intend to abandon our fatherland!
 

Europe! Wake up!

 

 

 

British Europeans: Adaptation of the original text, Greeks Europeans (II), published in a previous WAR FLAG (01/07/2015).

The painting: Donato Giancola, A Storm of Swords (2015, oil on panel, A Song of Ice and Fire Calendar Art).

WE ARE ALL LEGENDS

«Then the sun came up and he was gone, and the world was revealed to me by the light, a world that was for me new, strange and terribly different from the one I had known the day before.»  

Συνάντησα τον Sir Julian τότε που το Βασίλειο του Καλοκαιριού ήταν ακόμη νέο και η αναζήτηση για το Δισκοπότηρο, ιπποτική πρόφαση και μονομανία. Συνοδεία με τον Galahad και τον Gawain, είχαμε μόλις αφήσει πίσω μας την Πόλη των Αστεριών όταν τον αντικρίσαμε να πλησιάζει από την αντίθετη κατεύθυνση. Οι σύντροφοι τον προσπέρασαν αδιάφορα αλλά εγώ στάθηκα να τον περιμένω γιατί τον ένιωσα συγγενή. Κι έτσι, εκεί στην άκρη του κόσμου γνωριστήκαμε τυχαία, κι ο ιππότης Julian ο Αποστάτης, αφού με ζύγισε και με βρήκε εξίσου μ’ εκείνον ελλιπή, μου διηγήθηκε τη θλιβερή του ιστορία.

«I knew that if God is mad, and the signs show that he is, his Foe is mad also, and there can be no hope for the world between them, for creation is but a battleground for two maniacs in their death struggle.»  

Μου μίλησε για τις αιρετικές απορίες των πρώτων χρόνων στο κάστρο του πατέρα του, για την ανηλεή σφαγή των απίστων στις ιερές Σταυροφορίες, για την μάταιη περιπλάνηση στους μαγεμένους κόσμους του Λυκόφωτος. Μου αφηγήθηκε πως νεαρός ακόμη ιππότης έδωσε την ψυχή του στον Μαύρο Κύκνο των εκπεσόντων αγγέλων για να λυτρώσει μιαν άτυχη μάγισσα και πως αργότερα ερωτεύτηκε παράφορα την Ωραία Κυρία δίχως Έλεος, νομίζοντας αφελώς πως με την αγάπη θα κέρδιζε τη σωτηρία. Μου περιέγραψε πως θυσίασε μάταια το αριστερό του χέρι στον παντογνώστη δαίμονα για να μάθει που βρίσκεται η γη της ανυπαρξίας, πως ταξίδεψε ανώφελα στο νησί των στοιχειωμένων προσώπων και πως άδικα σκότωσε την ευγενική Δρυάδα των γλαυκών. Κι ακόμη μου μίλησε για τον ανατολίτη άγιο με τον πορφυρό χιτώνα, για το κρυστάλλινο χέρι, για τον μάντη Τειρεσία και το ναό του Σκότους, για τους γρίφους του βασιλιά των πάγων, για την ασπίδα με το οικόσημο του ατέλειωτου δεσμού, για τον χορό των δώδεκα μαγισσών, για την αναχώρηση του λευκού πλοίου των παλαιών θεών...

«And I screamed at the top of my voice, rejecting the unknown god, spurning the Darkness, proclaiming that I would always be Julian, damned and apostate or not, and I would never give up my self to anyone, to any thing, to any shadow or ghost.»

Κι ακούγοντας αυτές τις αλλόκοτες ιστορίες, που διαδραματίζονταν σε εξώκοσμες διαστάσεις, στο ημίφως του δειλινού, κατάλαβα πως τίποτε δεν είναι αληθινό μέσα στο χάος του σύμπαντος, εκτός ίσως από την ανθρώπινη θέληση. Ο αποστάτης ιππότης απέτυχε σε όλες τις δοκιμασίες μα δεν απαρνήθηκε ποτέ τον εαυτό του. Παρά την τραγική επίγνωση της ματαιότητας, παρά την κατάρρευση της πίστης, παρά την ανεπάρκεια της γνώσης για πειστικές απαντήσεις στο αίνιγμα της ζωής.

«Men remember us dimly, and glimpse briefly into our faces in the depths of dreams, and do not understand as we spread ourselves upon the centuried wind like smoke and eventually are no more.

We have all become legends, I think.»          

Ο μόνος αληθινός σταυροφόρος που γνωρίζω, ο Αντώνιος Μπλόκ της Έβδομης Σφραγίδας θα συμφωνούσε κατά βάθος μαζί μου. Η κοσμική παρτίδα συνεχίζεται μέσα σε σκοτεινά όνειρα ατέλειωτου παιχνιδιού. Ζούμε μέσα στους μυθικούς κόσμους της ενόρασης, στη δημιουργική φαντασία μας, στα μυστικά πρότυπά μας. Γιατί τελικά, για την ανθρωπότητα η πραγματικότητα είναι προσωρινή, μόνον οι Θρύλοι είναι παντοτινοί...

 

 

Το βιβλίο: We Are All Legends, του αμερικανού συγγραφέα Darrell Schweitzer. Συγκεντρωτική δημοσίευση των 13 ιστοριών του Ιππότη Julian, που κυκλοφόρησαν σε διάφορα έντυπα από το 1976 έως το 1981. Πρώτη έκδοση: Donning Starblaze Editions, 1981.

Οι επιρροές: Ο συγγραφέας, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, οφείλει την έμπνευσή του στις μεσαιωνικές μυθιστορίες και μπαλάντες και στην εμβληματική ταινία του Μπέργκμαν, The Seventh Seal.

Οι εικόνες: Του αμερικανού ζωγράφου Stephen Fabian.

- We Are All Legends (acrylic painting on a 9 x 12 size poster board). Εξώφυλλο και οπισθόφυλλο - wraparound composition - του βιβλίου.

- In to the Dark Land (black ink and black color pencil on 11 x 14 size coquille board).  Μια από τις έξι ασπρόμαυρες συνθέσεις που εικονογραφούν τα κείμενα.

Εντός εισαγωγικών: Αποσπάσματα από τις ιστορίες The Hag…, The Castle of Kites and Crows…, The Unknown God Cried Out και L’envoi…