ΛΕΟΝΤΟΚΕΦΑΛΗ

Ρωμαϊκή, μαρμάρινη υδρορροή 1ου-2ου μ.Χ. αιώνα και τελευταίο απόκτημα της μικρής μου συλλογής αρχαίων αντικειμένων και νομισμάτων.
Την εντόπισα πρόσφατα σε γνωστό κατάστημα αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, μιά συνοφρυωμένη λεοντοκεφαλή, που στην αρχή παρανόησα γιά μεσαιωνικό gargoyle. Την περιεργάστηκα και συνειδητοποίησα πως η τεχνοτροπία της ήταν πολύ αρχαιότερη. Την έπιασα με τα χέρια μου και η αίσθηση της αφής πάνω στο κρύο και φθαρμένο μάρμαρο με συγκίνησε. Όπως κάθε φορά σε ανάλογες περιπτώσεις, ένοιωσα τη χαρά της επανεύρεσης χαμένου, προσωπικού μου αντικειμένου, αυτή την ανεξήγητη οικειότητα, που με σπρώχνει επίμονα στις σήραγγες του χρόνου.
Όπως κάθε φορά, ταξίδεψα βαθιά στο παρελθόν. Εντυπώσεις από επισκέψεις σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους συγχωνεύτηκαν με κινηματογραφικές εικόνες. Η αγάπη μου γιά την ιστορία έπλασε ένα ακόμη υποθετικό σενάριο στην πρόθυμη φαντασία μου: Αρχές του 2ου αιώνα . . .

Iustum et tenacem propositi virum
non civium ardor prava iubentium,
non voltus instantis tyranni
mente quatit solida neque Auster,
dux inquieti turbidus Hadriae,
nec fulminantis magna manus Iovis :
si fractus inlabatur orbis,
inpavidum ferient ruinae.

(Τον άντρα τον δίκαιο και σταθερό στην απόφασή του ούτε το πάθος των πολιτών που φαύλα προστάζουν, ούτε η όψη απειλητικού τυράννου τον μετακινεί από τη στέρεη βούλησή του, ούτε ο Νότος, ο ταραχώδης ηγεμόνας της ανήσυχης Αδριατικής, ούτε το μεγάλο χέρι του κεραυνοβόλου Δία. Αν συντριβεί και καταπέσει ο κόσμος, χωρίς να τον τρομάξουν θα τον πλήξουν τα συντρίμια.)

Βρίσκομαι στο αγρόκτημά μου, βόρεια της πόλης, κοντά στον Τίβερη. Περιμένω πρόσκληση από τον αυτοκράτορα γιά να επιστρέψω στη λεγεώνα, διαβάζω ποίηση και συλλογίζομαι. Κοιτάζω τις τέσσερεις υδρορροές που περιβάλλουν το κτίριο σαν τρόπαια από κυνήγι λιονταριών, σαν πετρωμένοι φύλακες που κρατούν τους κακοποιούς δαίμονες μακρυά. Συλλογίζομαι τη θεμελίωση του ρωμαϊκού μεγαλείου και τις τέσσερεις αρετές του ηγεμόνος: Virtus, Clementia, Justitia, Pietas.
Απαγγέλω σιγανά τις ωδές του Ορατίου και στοχάζομαι την εποχή του Οκταβιανού Imperator Caesar Divi Filius Augustus. Έχουν περάσει 87 χρόνια από τον θάνατό του και μπροστά μας ανοίγεται ξανά ο κόσμος λαμπρός. Ο Μάρκος Ούλπιος Τραϊανός θα οδηγήσει τους αετούς μας ενάντια στους Δάκες. Κανείς βάρβαρος δεν μπορεί να μας σταματήσει. Θα διευρύνουμε τα σύνορα, θα επιβάλλουμε τη ρωμαϊκή ειρήνη, θα προστατέψουμε τον πολιτισμό.

Virtus, recludens inmeritis mori
caelum, negate temptat iter via
coetusque volgaris et udam
spernit humum fugiente penna.

(Η αρετή που ανοίγει τον ουρανό σε όσους είναι άξιοι να γίνουν αθάνατοι, πορεύεται τον δρόμο που αρνούνται να βαδίσουν οι άλλοι και γοργόφτερα πετώντας περιφρονεί τις συγκεντρώσεις του όχλου και την υγρή γή.)

Επιστροφή στην σύγχρονη πραγματικότητα. Είμαι στο γραφείο μου, διαβάζω ξανά τις ωδές και τοποθετώ την υδρορροή δίπλα σε μιά χάλκινη πόρπη της ίδιας περιόδου. Σπαράγματα του αρχαίου κόσμου, που απέναντί τους νοιώθω θλίψη και θαυμασμό. Αν και άψυχα αντικείμενα, με βοηθούν να διασχίζω τα χορταριασμένα μονοπάτια του χρόνου και να αναπολώ την εποχή των ειδώλων.
Κοιτάζω στα τυφλά μάτια της υδρορροής και έχω την ψευδαίσθηση πως θα μπορούσε να είναι ένα από τα κεφάλια της μυθικής Χίμαιρας. Η εξωφρενική μου εικασία υπογραμμίζει την ανώφελη φαντασίωσή μου ...

Να πάρει ο διάολος!! Πώς βρέθηκα σε αυτόν τον καταραμένο κόσμο ;!
Ο κεραυνοβόλος Δίας ας με λυπηθεί ... κι αν δεν μπορεί να με γυρίσει στο οικείο παρελθόν ας με οδηγήσει τουλάχιστον στο άδηλο μέλλον ...



Λατινικά, 1ο και 2ο απόσπασμα: Από την 3η και την 2η ωδή αντίστοιχα του 3ου βιβλίου των Ωδών (Carmina) του Ορατίου, σε μετάφραση του Αλέξ. Μπαλτά.
Οράτιος: Κόιντος Οράτιος Φλάκκος (Quintus Horatius Flaccus). Ρωμαίος, λυρικός ποιητής του 1ου π.Χ. αιώνα, προστατευόμενος του Οκταβιανού.
2ος μ.Χ. αιώνας: Ο δεύτερος χρυσός αιώνας του αρχαίου κόσμου.
Άδεια κατοχής: Έχω βέβαια από το ειδικό τμήμα της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού. Υποβάλλω σε τακτά χρονικά διαστήματα, δήλωση κατοχής στην Εφορεία Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχ/κών Συλλογών.